Gwefan llywodraeth y DU

Pwy gaiff hawlio

Efallai y gallwch hawlio'r Lwfans Profedigaeth os yw pob un o'r canlynol yn berthnasol i chi:

• Pensiwn y Wladwriaeth - dewch o hyd i’r oedran Pensiwn y Wladwriaeth bresennol (adran pensiynau a chynllunio ar gyfer ymddeol)

Cyfraniadau Yswiriant Gwladol a Lwfans Profedigaeth

Pan fyddwch chi'n llenwi'r ffurflen gais, gofynnir i chi roi rhif Yswiriant Gwladol eich diweddar ŵr, gwraig neu bartner sifil a manylion eu cyflogaeth ddiweddar.

Yna, bydd y swyddfa sy'n delio â'ch cais yn gallu edrych ar eu cofnod Yswiriant Gwladol i weld a ydych chi'n gymwys i gael Lwfans Profedigaeth ac os felly, faint.

Pwy na chaiff hawlio

Chewch chi ddim hawlio Lwfans Profedigaeth:

• os oeddech chi a'ch diweddar ŵr neu'ch diweddar wraig wedi ysgaru pan fu farw
• os oedd eich partneriaeth sifil wedi'i chwalu pan fu farw eich partner sifil
• os ydych chi'n byw gyda pherson arall fel petaech chi'n briod â nhw neu fel petaech wedi ffurfio partneriaeth sifil
• os ydych chi yn y carchar

Os oeddech yn hŷn nag oedran Pensiwn y Wladwriaeth pan fu farw'ch cymar neu'ch partner sifil, mae'n bosib y cewch chi swm ychwanegol at Bensiwn y Wladwriaeth. Mae hyn ar sail cyfraniadau Yswiriant Gwladol eich:

• diweddar ŵr
• diweddar wraig
• diweddar bartner sifil

Os oeddech dan oedran Pensiwn y Wladwriaeth pan fu farw'ch cymar a bod gennych blentyn yn dibynnu arnoch, gallwch hawlio Lwfans Rhiant Gweddw. Ond chewch chi ddim Lwfans Rhiant Gweddw Lwfans Profedigaeth ar yr un pryd.

• Lwfans Rhiant Gweddw

Faint fyddwch chi'n ei gael

Eich oedran pan fu farw'ch cymar neu’ch partner sifil	Cyfradd wythnosol uchaf (2012-2013)
45 oed	£31.79
46 oed	£39.20
47 oed	£46.62
48 oed	£54.03
49 oed	£61.45
50 oed	£68.87
51 oed	£76.28
52 oed	£83.70
53 oed	£91.12
54 oed	£98.53
rhwng 55 oed ac oedran Pensiwn y Wladwriaeth	£105.95

Mae'r union swm a gewch yn dibynnu ar:

Os daw eich Lwfans Rhiant Gweddw i ben, a bod hyn o fewn 52 wythnos i'ch profedigaeth, efallai y cewch Lwfans Profedigaeth. Bydd hyn yn dibynnu ar eich oed adeg y brofedigaeth.

Sut mae Lwfans Profedigaeth yn cael ei dalu

Caiff pob budd-dal, pensiwn a lwfans ei dalu i mewn i gyfrif. Dyma’r ffordd fwyaf diogel, cyfleus ac effeithlon o gael ei dalu.

• Sut y telir budd-daliadau a phensiynau

Yr effaith ar fudd-daliadau eraill

Unwaith y cewch Lwfans Profedigaeth, gallai eich taliadau newid os ydych eisoes yn cael unrhyw un o'r budd-daliadau canlynol:

• Cymhorthdal Incwm
• Budd-dal Analluogrwydd
• Lwfans Ceisio Gwaith
• Lwfans Gofalwr
• Lwfans Cyflogaeth a Chymorth
• Credyd Pensiwn

Bydd y Ganolfan Byd Gwaith sy'n delio â'ch cais yn esbonio hyn i chi.

• Cymhorthdal Incwm

• Lwfans Ceisio Gwaith

• Lwfans Gofalwr

• Lwfans Cyflogaeth a Chymorth

• Credyd Pensiwn - cyflwyniad

Sut i wneud cais

Cewch archebu pecyn cais Budd-daliadau Profedigaeth (ffurflen BB1W) dros y ffôn gan eich Canolfan Byd Gwaith agosaf. Ceir nodiadau gyda'r pecyn sy'n eich helpu i lenwi'r ffurflen gais.

• Cysylltu â'r Ganolfan Byd Gwaith

Lawrlwytho ffurflen gais i'w hargraffu a'i llenwi

Gallwch hefyd lawrlwytho'r pecyn cais Budd-daliadau Profedigaeth (ffurflen BB1W) oddi ar wefan yr Adran Gwaith a Phensiynau.

• Lawrlwythwch 'Budd-daliadau Profedigaeth – BB1W’ (PDF, 184K) Opens new window

• Cymorth gyda ffeiliau PDF

Ar ôl llenwi'r ffurflen, anfonwch hi i'ch Canolfan Byd Gwaith agosaf mor fuan â phosib.

Dim ond am dri mis y gellir ôl-ddyddio'r ceisiadau ac fe'u dyddir pan fydd y swyddfa'n eu derbyn, felly os oedwch chi, mae'n bosib y collwch chi'ch budd-dal.

Beth i’w wneud os bydd eich amgylchiadau’n newid

Os byddwch chi'n ailbriodi neu'n dechrau byw gyda rhywun fel petaech chi'n briod, ni fyddwch yn gymwys rhagor i gael Lwfans Profedigaeth. Mae'n bwysig eich bod yn dweud wrth y swyddfa sy'n delio gyda'ch taliadau os digwydd hyn.

• Rhoi gwybod i Gyllid & Thollau EM am newid mewn amgylchiadau neu mewn incwm

Beth arall y mae angen i chi ei wybod

Bydd yn rhaid i chi brofi pwy ydych chi wrth wneud hawliad. Hefyd, bydd yn rhaid i chi ateb cwestiynau am eich amgylchiadau a'ch cefndir a dangos dogfennau swyddogol i brofi'r wybodaeth honno.

Mwy o ddolenni defnyddiol

• Taliadau Angladd

• Budd-daliadau Profedigaeth

• Rhoi arian i'ch plant a'ch wyrion

• Budd-dal Analluogrwydd

• Sut i wneud ewyllys byw (adran llywodraeth, dinasyddion a hawliau)

• Lwfansau treth ar sail oed

Cysylltiadau defnyddiol

• Cysylltiadau arian, treth a budd-daliadau