Gwefan llywodraeth y DU

Pwy sy'n gymwys?

Cewch hawlio hwn os yw'r canlynol i gyd yn berthnasol i chi:

• eich bod yn 80 neu’n hŷn
• nid ydych yn cael Pensiwn sylfaenol y Wladwriaeth, neu mae eich Pensiwn sylfaenol y Wladwriaeth yn llai na £64.40 yr wythnos yn 2012-13
• os ydych yn byw yng Nghymru, Lloegr neu'r Alban a'ch bod wedi gwneud hynny ers deng mlynedd neu fwy mewn unrhyw gyfnod di-dor o 20 mlynedd gan gynnwys y diwrnod cyn eich pen-blwydd yn 80 oed neu unrhyw ddiwrnod wedyn
  

Faint ydyw?

Byddwch yn cael £64.40 yr wythnos yn 2012-13 os nad ydych chi'n derbyn Pensiwn sylfaenol y Wladwriaeth.

Os ydych chi'n derbyn Pensiwn sylfaenol y Wladwriaeth is, fe gewch y gwahaniaeth rhwng y swm is hwn a £64.40 yr wythnos yn 2012-13.

Sut mae'n cael ei dalu

Telir pob budd-dal, pensiwn a lwfans i’r cyfrif o’ch dewis, er enghraifft, eich cyfrif banc. Dyma’r dull mwyaf diogel, cyfleus ac effeithlon o dalu.

Os ydych wedi'ch cofrestru'n ddall, neu os oes angen gofalwr arnoch, gallwch gael cynorthwywr i gasglu eich pensiynau/budd-daliadau ar eich cyfer.

• Sut y telir budd-daliadau a phensiynau

Yr effaith ar fudd-daliadau eraill

Mae'r Pensiwn i rai Dros 80 oed, fel sy'n wir am bob pensiwn, yn incwm trethadwy, ac felly, fe all effeithio ar fudd-daliadau eraill a gewch chi sy'n gysylltiedig ag incwm.

Rhaid i chi gynnwys y Pensiwn i rai Dros 80 fel incwm os ydych chi'n hawlio budd-daliadau eraill.

Sut i hawlio

Os ydych yn gymwys ac o fewn tri mis i’ch pen-blwydd yn 80 oed, gallwch gael ffurflen hawlio o’ch:

• canolfan bensiynau
• Canolfan Byd Gwaith lleol

• Dod o hyd i’ch canolfan bensiynau

• Cysylltu â’r Ganolfan Byd Gwaith Opens new window

Beth i'w wneud os bydd eich amgylchiadau'n newid

Petai eich amgylchiadau'n newid, fe allai hynny effeithio ar eich hawl i gael y Pensiwn i rai Dros 80.

Mae'n bwysig eich bod yn cysylltu â'r swyddfa sy'n delio gyda'ch taliadau os byddwch chi’n:

• mynd i'r ysbyty (neu'n gadael yr ysbyty) neu i gartref gofal a noddir gan yr awdurdod iechyd
• mynd y tu allan i’r DU i fyw dramor neu am ymweliad hir
  

• Rhoi gwybod i’r Gwasanaeth Pensiwn am newid yn eich cyfeiriad, manylion banc neu amgylchiadau eraill

• Treth wrth ymddeol dramor neu yn ôl yn y DU

Mwy o ddolenni defnyddiol

• Credyd Pensiwn - cyflwyniad

• Lwfans Gweini - arian ar gyfer gofal personol

• Gwasanaethau prydau i’ch cartref (adran y cartref a’r gymuned)

• Rhoi arian i'ch plant a'ch wyrion

• Bonws Nadolig (adran arian, treth a budd-daliadau)

• Cymhorthdal Incwm (adran arian, treth a budd-daliadau)

Cysylltiadau defnyddiol

• Cysylltiadau ymddeol

• Cysylltiadau cyngor a chefnogaeth ariannol

• Cysylltiadau i rai dros 50 oed