Gwefan llywodraeth y DU

Pwy all gael Tâl Salwch Statudol

Os ydych yn gweithio i gyflogwr dan gontract gwasanaeth (hyd yn oed os mai dim ond newydd ddechrau ydych chi ac wedi gwneud rhywfaint o waith), bydd gennych hawl i'r Tâl Salwch Statudol, os yw'r canlynol yn berthnasol:

• eich bod yn sâl am o leiaf bedwar diwrnod yn olynol (gan gynnwys penwythnosau, gwyliau banc a dyddiau pan na fyddwch yn gweithio fel arfer)
• eich bod yn ennill o leiaf £107 yr wythnos

Caiff cyfartaledd eich enillion wythnosol ei gyfrifo drwy ddefnyddio eich enillion yn y cyfnod o wyth wythnos cyn i’ch salwch ddechrau. Darllenwch ‘Tâl Salwch Statudol - sut y caiff ei weithio allan a pha ddyddiau byddwch yn cael eich talu amdanynt’ am fwy o wybodaeth ynglŷn â hyn.

• Tâl Salwch Statudol – sut y caiff ei weithio allan a pha ddyddiau byddwch yn cael eich talu amdanynt

Sut mae cael Tâl Salwch Statudol

Er mwyn cael Tâl Salwch Statudol, mae’n rhaid i chi:

• ddweud wrth eich cyflogwr eich bod yn sâl
• os bydd eich cyflogwyr yn gofyn, cyflwyno rhyw fath o dystiolaeth feddygol o wythfed diwrnod eich salwch

Darllenwch 'Tâl Salwch Statudol - dweud wrth eich cyflogwr eich bod yn sâl a darparu tystiolaeth'.

• Tâl Salwch Statudol - dweud wrth eich cyflogwr eich bod yn sâl a darparu tystiolaeth

Faint fyddwch chi’n ei gael?

Y gyfradd safonol ar gyfer Tâl Salwch Statudol yw £85.85 yr wythnos.

Bydd eich cyflogwr yn cyfrifo cyfradd ddyddiol o Dâl Salwch Statudol pe bai angen, drwy rannu'r gyfradd safonol gyda'r dyddiau pan fyddech fel arfer yn gweithio yn yr wythnos honno. I gyfrifo Tâl Salwch Statudol mae wythnos yn rhedeg o ddydd Sul i ddydd Sadwrn.

Sut caiff ei dalu

Fel arfer, telir y Tâl Salwch Statudol ar eich diwrnod cyflog arferol yn yr un modd â'ch enillion cyffredin.

Mae Tâl Salwch Statudol yn amodol ar dreth a chyfraniadau Yswiriant Gwladol. Fodd bynnag, os mai dim ond y Tâl Salwch Statudol a gewch, efallai na fydd digon ohono i godi treth arno, oni bai eich bod yn cael taliadau eraill yn ychwanegol.

Beth sy'n digwydd os nad yw'r Tâl Salwch Statudol yn daladwy, neu ei fod yn dod i ben?

Os na allwch gael Tâl Salwch Statudol, neu os yw wedi dod i ben, rhaid i'ch cyflogwr gwblhau ffurflen SSP1W a'i rhoi i chi. Ar y ffurflen, rhaid i'ch cyflogwr ddweud pam na chafodd y Tâl Salwch Statudol ei dalu neu pam ei fod yn dod i ben, yn ogystal â nodi dyddiad y taliad olaf. Defnyddir ffurflen SSP1W i gefnogi cais am Lwfans Cyflogaeth a Chymorth. Mae’n bwysig bod eich cyflogwr yn rhoi’r ffurflen i chi gyn gynted â phosibl. Heb y wybodaeth ar y ffurflen, ni ellir gwneud penderfyniad ar eich hawl i Lwfans Cyflogaeth a Chymorth a gall oedi eich taliad.

Mae dwy fersiwn o'r ffurflen, un y gallwch ei hargraffu ac yna'i chwblhau â llaw, neu un y gallwch ei chwblhau ar-lein ac yna'i hargraffu.

• Lawrlwytho ’Ffurflen SSP1w Tâl Salwch Statudol - argraffu ffurflen er mwyn ei llenwi â llaw (PDF, 205K)

• Lawrlwytho ‘Ffurflen SSP1w Tâl Salwch Statudol - cwblhau'r ffurflen ar-lein ac yna'i hargraffu’ (PDF, 204K)

• Cymorth gyda ffeiliau PDF

• Lwfans Cyflogaeth a Chymorth - cyflwyniad

Cynlluniau tâl salwch galwedigaethol

Os oes gan eich cyflogwr gynllun tâl salwch, sy'n gydradd i'r Tâl Salwch Statudol neu'n well, nid oes rheidrwydd arnynt i weithredu'r cynllun Tâl Salwch Statudol. Efallai hefyd bod ganddynt reolau gwahanol wrth dalu, a bydd rhaid i chi gadw at y rhain.

Am ragor o wybodaeth am gynlluniau tâl salwch galwedigaethol, darllenwch 'hawliau tâl salwch'.

• Hawliau tâl salwch (adran cyflogaeth)

Os byddwch yn sâl ar ôl 28 wythnos o dâl salwch galwedigaethol, neu os daw hwn i ben ynghynt ac nad ydych chi'n gymwys i gael Tâl Salwch Statudol, rhaid i'ch cyflogwr roi ffurflen SSP1W i chi er mwyn i chi allu hawlio'r Lwfans Cyflogaeth a Chymorth. Dylent wneud hyn gyn gynted â bo modd.

• Lwfans Cyflogaeth a Chymorth – cyflwyniad

Sut mae budd-daliadau a Thaliadau Statudol yn effeithio ar y Tâl Salwch Statudol

Gall y Tâl Salwch Statudol effeithio ar rai budd-daliadau a thaliadau eraill y gallech fod yn gymwys i'w cael. Am ragor o wybodaeth, darllenwch 'Tâl Salwch Statudol - yr effaith ar fudd-daliadau a thaliadau eraill'.

• Tâl Salwch Statudol - yr effaith ar fudd-daliadau a thaliadau eraill

Beth arall y dylech ei wybod

Os byddwch yn mynd i'r ysbyty, ni chaiff effaith ar y Tâl Salwch Statudol.

Os byddwch yn gweithio dramor, gallech gael Tâl Salwch Statudol os yw eich cyflogwr yn talu cyfraniadau Yswiriant Gwladol ar eich rhan.

Os byddwch yn mynd dramor ar ymweliad, gallech wneud cais am dâl Salwch Statudol os gallwch brofi eich bod yn dal yn sâl.

Ni all aelodau sy'n gwasanaethu yn y Lluoedd Arfog gael Tâl Salwch Statudol, ond efallai y gall aelodau o'u teuluoedd ei gael os byddant yn bodloni’r amodau ar gyfer talu.

Am ragor o wybodaeth, darllenwch 'Hawlio budd-daliadau yn Ewrop'.

• Hawlio budd-daliadau yn Ewrop

Os byddwch yn anghytuno â phenderfyniad eich cyflogwr am Dâl Salwch Statudol

Gofynnwch i’ch cyflogwr am reswm os credwch:

• fod eu penderfyniad i beidio â thalu Tal Salwch Statudol yn anghywir
• na chewch y swm gywir o Dâl Salwch Statudol

Os ydych yn parhau i anghytuno gallwch ffonio llinell ymholiadau Cyllid a Thollau EM ar gyfer cyflogeion ar 0845 302 1479 i gael cyngor.

Darllenwch ‘Taliadau statudol – os ydych yn credu bod penderfyniad eich cyflogwr yn anghywir’ am fwy o wybodaeth.

• Taliadau statudol – os ydych yn credu bod penderfyniad eich cyflogwr yn anghywir

Tâl Salwch Statudol ac ansolfedd

Os nad yw eich cyflogwr yn gallu talu Tâl Salwch Statudol i chi oherwydd ei fod wedi mynd yn fethdalwr, bydd Cyllid a Thollau EM yn eich talu.

Am ragor o wybodaeth, ffoniwch y Tîm Anghydfodau Taliadau Statudol ar 0191 225 5221.

Mwy o ddolenni defnyddiol

• Yn gyflogedig neu'n chwilio am waith

• Os ydych chi'n gweithio ac yn dod yn anabl (adran pobl anabl)