Gwefan llywodraeth y DU

Cofrestru gyda Chyllid a Thollau EM (HMRC)

Mae'n bwysig rhoi gwybod i Gyllid a Thollau EM eich bod yn hunangyflogedig cyn gynted ag y bo modd - hyd yn oed os ydych chi eisoes yn llenwi ffurflen dreth. Oni ddywedwch wrthynt cyn gynted ag y byddwch yn dod yn hunangyflogedig, efallai y bydd yn rhaid ichi dalu cosb.

Gallwch gofrestru:

• ar-lein ddrwy ddilyn y ddolen gyntaf isod
• drwy ffonio'r llinell gymorth ar gyfer y Rhai Sydd Newydd Fynd yn Hunangyflogedig ar 0845 9154 515, ar agor rhwng 8.00 am a 8.00 pm o ddydd Llun i ddydd Gwener a rhwng 8.00 am a 4.00 pm ar ddydd Sadwrn
• drwy lenwi ffurflen CWF1 Dod yn hunangyflogedig a chofrestru ar gyfer cyfraniadau Yswiriant Gwladol a/neu dreth - dilynwch yr ail ddolen isod

• Cofrestru ar-lein yn hunangyflogedig Opens new window

• Llwytho ffurflen CWF1 dod yn hunangyflogedig a chofrestru ar gyfer cyfraniadau Yswiriant Gwladol a/neu dreth Opens new window

• Mwy ynghylch sefydlu a chofrestru yn hunangyflogedig Opens new window

• Llwytho’r daflen: ‘Thinking of working for yourself?’ (PDF, 243K) Opens new window

• Cymorth gyda ffeiliau PDF

Treth Incwm a Hunanasesiad

Unwaith y byddwch wedi cofrestru'n hunangyflogedig, byddwch yn drethdalwr Hunanasesu. Bydd rhaid ichi lenwi ffurflen dreth bob blwyddyn er mwyn i chi roi manylion eich enillion ac unrhyw incwm arall yr ydych yn ei gael yn ystod y flwyddyn dreth (6 Ebrill i 5 Ebrill). Defnyddir y wybodaeth hon i gyfrifo faint o dreth y bydd yn rhaid ichi ei thalu.

Gallwch gael gwybod mwy ynghylch Treth Incwm, dyddiadau cau ar gyfer ffurflenni treth a manteision ffeilio eich ffurflen dreth ar-lein drwy ddilyn y dolenni isod.

• Treth Incwm - yn fras

• Ffurflenni treth os ydych chi'n hunangyflogedig neu mewn partneriaeth Opens new window

• Hunanasesu Ar-lein – y manteision a sut mae cofrestru Opens new window

Cyfraniadau Yswiriant Gwladol

Fel arfer rhaid ichi dalu cyfraniadau Yswiriant Gwladol Dosbarth 2 ac os bydd eich elw blynyddol dros swm penodol rhaid ichi dalu cyfraniadau Dosbarth 4 hefyd.

Cyfraniadau Yswiriant Gwladol Dosbarth 2

Rydych yn talu cyfraniadau Yswiriant Gwladol Dosbarth 2 ar gyfradd wastad o £2.40 yr wythnos (2010-2011) os yw eich enillion dros £5,075 y flwyddyn.

Mae cyfraniadau Yswiriant Gwladol Dosbarth 2 yn cyfrif tuag at rai budd-daliadau, megis Pensiwn sylfaenol y Wladwriaeth, Absenoldeb Mamolaeth a Budd-dal Profedigaeth. Nad yw cyfraniadau Yswiriant Gwladol Dosbarth 2 yn cyfrif tuag at Bensiwn Ychwanegol y Wladwriaeth, Tâl Salwch Statudol na Lwfans Ceisio Gwaith, ac felly, efallai y dylech ystyried gwneud trefniadau eraill megis pensiwn personol ac yswiriant diogelu incwm.

Gallwch gofrestru ar gyfer cyfraniadau Yswiriant Gwladol Dosbarth 2 pan fyddwch yn cofrestru'n hunangyflogedig – cewch wybod sut mae gwneud hyn yn yr adran ‘Cofrestru gyda Chyllid a Thollau EM’. Ar ôl i chi gofrestru, gallwch ddewis talu naill ai bob chwarter neu drwy ddebyd uniongyrchol misol – cewch wybod mwy drwy ddilyn y ddolen gyntaf isod.

• Download taflen: 'Thinking of working for yourself?’ (dogfen PDF, 243K) Opens new window

• Cymorth gyda ffeiliau PDF

Eithriadau i dalu cyfraniadau Yswiriant Gwladol Dosbarth 2

Os ydych yn ennill llai na £5,075 y flwyddyn, gallwch wneud cais am dystysgrif eithriad enillion isel a pheidio â thalu cyfraniadau Yswiriant Gwladol Dosbarth 2. Fodd bynnag, efallai y penderfynwch barhau i'w talu'n wirfoddol er mwyn cadw'ch hawl i Bensiwn y Wladwriaeth a budd-daliadau eraill.

• Llwytho nodiadau cymorth ar gyfer yr Eithriad Enillion Isel a ffurflen hawlio CF10 Opens new window

• Cymorth gyda ffeiliau PDF

Cyfraniadau Yswiriant Gwladol Dosbarth 4

Mae faint o gyfraniadau Yswiriant Gwladol Dosbarth 4 y byddwch yn eu talu mewn unrhyw flwyddyn dreth yn dibynnu ar eich elw yn y flwyddyn honno. Rydych yn talu 8 y cant ar elw blynyddol rhwng £5,715 a £43,875 (2010-11) ac 1 y cant ar unrhyw elw uwchlaw'r swm hwnnw.

Rydych yn cyfrifo'ch cyfraniadau Yswiriant Gwladol Dosbarth 4 ar eich ffurflen dreth a'u talu gyda'ch Treth Incwm. Nid yw cyfraniadau Yswiriant Gwladol Dosbarth 4 yn cyfrif tuag at eich hawl i fudd-daliadau.

• Mwy gan Business Link am gyfraniadau Yswiriant Gwladol ar gyfer pobl hunangyflogedig Opens new window

• Yswiriant Gwladol

• Gwneud yn siŵr eich bod wedi rhoi'r gorau i dalu cyfraniadau Yswiriant Gwladol Opens new window

Treth ar Werth (TAW)

Os yw trosiant eich busnes yn fwy na'r trothwy ar gyfer TAW (£68,000 ar hyn o bryd) gan amlwf, bydd yn rhaid ichi gofrestru ar gyfer TAW. Hyd yn oed os yw eich trosiant o dan y trothwy, efallai y byddai o fudd ichi gofrestru'n wirfoddol.

Os oes gennych chi gyfrifydd gallant hwy eich cynghori neu gallwch ffonio Llinell Gymorth TAW Cyllid a Thollau EM ar 0845 0109 000, ar agor rhwng 8.00 am a 6.00 pm o ddydd Llun i ddydd Gwener.

• Pryd i gofrestru am TAW – offeryn rhyngweithiol Opens new window

• TAW – cyflwyniad i TAW Opens new window

• Cost cysylltu â rhifau ffôn 08 a 03

Cadw cofnodion

Yn unol â'r gyfraith, rhaid ichi gadw cofnodion ar gyfer eich busnes ac ar gyfer unrhyw incwm arall yr ydych yn ei dderbyn. Gwneir hynny er mwyn ichi allu llenwi'ch ffurflen dreth a dangos bod y ffigurau'n gywir. Bydd angen i chi gadw'r canlynol o leiaf:

Bydd cofnodion da hefyd yn arbed amser ichi ac yn eich helpu i redeg eich busnes yn fwy effeithlon.

• Cychwyn system cadw cofnodion syml Opens new window

• Cadw cofnodion Hunanasesiad Opens new window

Mwy o ddolenni defnyddiol

• Cywiro eich ffurflen dreth a hawlio unrhyw ad-daliad

• Dechrau busnes Opens new window

• Gostyngiad Treth Enillion Cyfalaf ar eich cartref eich hun Opens new window

• Treth wrth ddod i weithio yn y DU Opens new window

• Cymorth sylfaenol gyda threth gan gynnwys canllawiau fideo byr Opens new window

• Menywod priod ac Yswiriant Gwladol is Opens new window

• Treth ac Yswiriant Gwladol ar gyfer y cyflogedig a'r hunangyflogedig