Gwefan llywodraeth y DU

Nodwch fod gan y wefan hon system allweddumynediad llywodraeth y DU

Gwasanaethau cyhoeddus i gyd yn un lle

Trefn llywio pennaf

Dydd Mercher, 3 Hydref 2012

Cymwysterau: beth yw ystyr y gwahanol lefelau

Mae gwahanol gymwysterau'n cael eu rhoi mewn grwpiau er mwyn cynrychioli gwahanol 'lefelau'. Gall hyn eich helpu chi (a chyflogwyr) i weld sut mae gwahanol gymwysterau'n cymharu â'i gilydd, a sut y gall un math o gymhwyster arwain at un arall.

Dewis y cymhwyster cywir ar eich cyfer chi

Os oes gennych chi ddiddordeb mewn ennill cymhwyster, gall ceisio dewis o'r amrywiaeth anferth sydd ar gael fod yn ddigon i godi braw ar rywun.

Peidiwch â chynhyrfu: mae digon o gymorth a chyngor ar gael i'ch helpu i ddewis cymhwyster sy'n addas ar eich cyfer chi.

Cyngor i bobl ifanc

I gael cyngor am ddysgu ac am gymwysterau ar gyfer plant a phobl ifanc rhwng 13 a 19 mlwydd oed, cysylltwch â Connexions Direct.

  • Ffoniwch gynghorydd: 080 800 13 2 19

Prifysgolion ac addysg uwch

Os ydych chi'n ystyried rhoi cynnig ar ennill cymhwyster addysg uwch, ceir llawer o gyngor a gwybodaeth yn yr adran 'Prifysgolion ac addysg uwch'.

Cyngor i oedolion sy'n dysgu

Ceisiwch gyngor am gymwysterau ar gyfer oedolion sy'n dysgu gan y Gwasanaeth Cyngor Gyrfa.

  • Llinell gymorth Cyngor Gyrfa: 0800 100 900

Beth yw'r gwahaniaeth rhwng y gwahanol gymwysterau

Efallai y clywch bobl yn sôn am 'lefelau' cymwysterau. Mae'r lefelau hyn wedi'u cynnwys mewn tri 'fframwaith' cymwysterau.

  • Fframwaith Cymwysterau Cenedlaethol
  • Fframwaith Cymwysterau a Chredydau (y fframwaith newydd ar gyfer cymwysterau galwedigaethol, neu gymwysterau sy'n gysylltiedig â gwaith)
  • Fframwaith Cymwysterau Addysg Uwch

Mae'r fframweithiau yn grwpio cymwysterau tebyg yn ôl yr hyn a ddisgwylir gennych chi fel dysgwr. Fodd bynnag, hyd yn oed os ydynt ar yr un lefel, gall cymwysterau ymdrin ag amrywiaeth eang o bynciau, a gall yr amser a gymerir i'w cwblhau amrywio hefyd.

Gall y fframweithiau eich helpu hefyd i weld sut y gall un math o gymhwyster arwain at gymwysterau eraill ar lefelau uwch.

Fframwaith Cymwysterau Cenedlaethol (NQF)

Mae'r Fframwaith Cymwysterau Cenedlaethol yn nodi ar ba lefel y gosodir cymhwyster yng Nghymru, Lloegr a Gogledd Iwerddon.

Dim ond cymwysterau sydd wedi'u hachredu gan y tri rheoleiddiwr dros Gymru, Lloegr a Gogledd Iwerddon y gellir eu cynnwys yn y Fframwaith. Mae hyn yn sicrhau bod yr holl gymwysterau yn y fframwaith o safon uchel, a'u bod yn bodloni anghenion dysgwyr a chyflogwyr.

Lefel NQF

Enghreifftiau o gymwysterau

Yr hyn maent yn ei roi i chi

Mynediad

- Tystysgrifau lefel mynediad

- Saesneg i Siaradwyr Ieithoedd Eraill

- Sgiliau Bywyd

- Sgiliau Gweithio ar y lefel mynediad (Saesneg, mathemateg a TGCh)

- gwybodaeth a sgiliau sylfaenol

- gallu defnyddio'r hyn a ddysgir mewn sefyllfaoedd bob dydd

- ddim wedi'u hanelu at alwedigaethau penodol

1

- TGAU graddau D-G

- Diplomâu a Thystysgrifau BTEC Cyflwyniadol

- Cymwysterau Cenedlaethol OCR

- Sgiliau Allweddol lefel 1

- Cymwysterau Galwedigaethol Cenedlaethol (NVQs) ar lefel 1

- Sgiliau Bywyd

- gwybodaeth a sgiliau sylfaenol

- gallu defnyddio'r hyn a ddysgir dan oruchwyliaeth neu dan arweiniad

- gallai fod yn gysylltiedig â chymhwysedd mewn swydd

2

- TGAU graddau A* - C

- Diplomâu a Thystysgrifau BTEC Cyntaf

- Cymwysterau Cenedlaethol OCR

- Sgiliau Allweddol lefel 2

- Cymwysterau Galwedigaethol Cenedlaethol (NVQs) ar lefel 2

- Sgiliau Bywyd

- gwybodaeth a dealltwriaeth dda o bwnc

- gallu cyflawni ystod o dasgau gyda rhywfaint o oruchwyliaeth neu arweiniad

- addas ar gyfer amryw o swyddi

3

- Safon Uwch

- Dyfarniadau Uwch Estynedig

- TAG mewn pynciau cymwysedig

- Bagloriaeth Ryngwladol

- Sgiliau Allweddol lefel 3

- Cymwysterau Galwedigaethol Cenedlaethol (NVQs) ar lefel 3

- Diplomâu, Tystysgrifau a Dyfarniadau BTEC

- Cymwysterau BTEC Cenedlaethol

- Cymwysterau Cenedlaethol OCR

- gallu meithrin gwybodaeth, sgiliau a dealltwriaeth, a'u defnyddio'n fanwl

- addas os ydych chi'n bwriadu mynd i'r brifysgol, gweithio'n annibynnol, neu (mewn rhai achosion) goruchwylio a hyfforddi eraill yn eu maes gwaith

4

- Cymwysterau Galwedigaethol Cenedlaethol (NVQs) ar lefel 4

- Diplomâu, Tystysgrifau a Dyfarniadau BTEC Proffesiynol

- dysgu arbenigol, yn cynnwys dadansoddiad manwl o lefel uchel o wybodaeth mewn maes gwaith neu faes astudio

- addas ar gyfer pobl sy'n gweithio mewn swyddi technegol a phroffesiynol, ac/neu'n rheoli ac yn datblygu eraill

5

- Tystysgrifau Cenedlaethol Uwch (HNCs) a Diplomâu Cenedlaethol Uwch (HNDs)

- Cymwysterau Galwedigaethol Cenedlaethol (NVQs)

- Diplomâu, Tystysgrifau a Dyfarniadau BTEC Proffesiynol

- gallu edrych ar wybodaeth yn fanylach a chael mwy o ddealltwriaeth o faes gwaith neu faes astudio, er mwyn gallu ymateb i broblemau a sefyllfaoedd cymhleth

- yn ymwneud â lefel uchel o arbenigedd a chymhwysedd ym maes gwaith wrth reoli a hyfforddi eraill

- addas ar gyfer pobl sy'n gweithio mewn swyddi proffesiynol, rheolwyr a thechnegwyr lefel uwch

6

- Diploma Genedlaethol mewn Sgiliau Cynhyrchu Proffesiynol

- Diplomâu, Tystysgrifau a Dyfarniadau BTEC Proffesiynol Uwch

- gwybodaeth lefel uchel, arbenigol, o faes gwaith neu faes astudio, i'ch galluogi i ddefnyddio'ch syniadau eich hun ac i ymchwilio er mwyn ymateb i broblemau a sefyllfaoedd cymhleth

- addas ar gyfer pobl broffesiynol sy'n gweithio mewn meysydd sy'n dibynnu ar wybodaeth neu bobl sydd mewn swyddi rheoli proffesiynol

7

- Diploma mewn Cyfieithu

- Diplomâu, Tystysgrifau a Dyfarniadau BTEC Proffesiynol Uwch

- lefelau gwybodaeth cymhleth ac wedi'u datblygu i safon uchel, er mwyn eich galluogi i ddatblygu ymatebion gwreiddiol i broblemau a sefyllfaoedd cymhleth nad oes modd eu rhagweld

- addas ar gyfer uwch weithwyr proffesiynol a rheolwyr

8

- dyfarniadau arbenigol

- cyfle i feithrin dulliau gweithredu newydd a chreadigol sy'n ymestyn neu'n ailddiffinio gwybodaeth neu arfer proffesiynol sy'n bodoli eisoes

- addas ar gyfer prif arbenigwyr neu ymarferwyr mewn maes penodol

Fframwaith Cymwysterau a Chredydau (QCF)

Mae’r Fframwaith Cymwysterau a Chredydau yn fframwaith newydd. Mae’n cynnwys cymwysterau galwedigaethol (neu gymwysterau sy’n gysylltiedig â gwaith) newydd sydd ar gael yng Nghymru, Lloegr a Gogledd Iwerddon.

Mae’r cymwysterau hyn yn cynnwys unedau sy’n werth credydau. Gallwch astudio unedau yn ôl eich pwysau a chronni’r rhain yn gymwysterau llawn o feintiau gwahanol dros amser.

Mae unedau a chymwysterau hefyd yn amrywio o ran pa mor anodd ydynt, o lefel mynediad i lefel 8 (yn debyg i’r lefelau yn y Fframwaith Cymwysterau Cenedlaethol).

Mae nifer o’r cymwysterau galwedigaethol newydd hyn ar gael yn barod. Bydd mwy yn cael eu hychwanegu at y Fframwaith Cymwysterau a Chredydau rhwng nawr a 2010. I gael gwybod rhagor amdanynt, gweler ‘Cymwysterau galwedigaethol ar y Fframwaith Cymwysterau a Chredydau (QCF)’.

Fframwaith Cymwysterau Addysg Uwch (FHEQ)

Cynlluniwyd y Fframwaith Cymwysterau Addysg Uwch gan y sector addysg uwch, ac mae'n disgrifio pob un o'r prif gymwysterau addysg uwch. Mae'n berthnasol i raddau, diplomâu, tystysgrifau a dyfarniadau academaidd eraill a roddir gan brifysgol neu goleg addysg uwch (ac eithrio graddau er anrhydedd ac uwch ddoethuriaethau).

Mae'r Fframwaith Cymwysterau Addysg Uwch yn fras gyfateb â lefelau 4 i 8 o'r Fframwaith Cymwysterau Cenedlaethol, o ran y gofynion y mae'r cymwysterau'n eu rhoi ar ddysgwyr.

Lefel FHEQ

Enghreifftiau o gymwysterau

Tystysgrif

- tystysgrifau addysg uwch

Canolradd

- graddau sylfaen

- graddau cyffredin (baglor)

- diplomâu addysg uwch ac addysg bellach

- diplomâu cenedlaethol uwch

- diplomâu uwch eraill

Anrhydedd

- graddau baglor gydag anrhydedd

- tystysgrifau graddedigion a diplomâu graddedigion

Gradd Meistr

- graddau meistr

- tystysgrifau ôl-radd

- diplomâu ôl-radd

Doethur

- doethuriaethau

Chwilio am gymwysterau achrededig

Gallwch chwilio am gymhwyster achrededig ar y Gronfa Ddata Genedlaethol o Gymwysterau Achrededig.

Newidiadau posib i’r fframweithiau cymwysterau

Mae’r llywodraeth a rheoleiddwyr cymwysterau yn ystyried gwneud newidiadau i’r fframweithiau cymwysterau. Yn benodol, maent yn ystyried a ddylai’r Fframwaith Cymwysterau a Chredydau newydd gael ei ehangu i gynnwys mathau eraill o gymwysterau.

Additional links

Byddwch yn hyderus mewn mathemateg

Gwellwch eich sgiliau mathemateg a Saesneg, a gwnewch wahaniaeth mawr i'ch bywyd

Allweddumynediad llywodraeth y DU