Gwefan llywodraeth y DU

Pensiynau personol

Dan y gyfraith, rhaid i werthwyr pensiynau personol:

• Gwirio statws cwmnïau ac unigolion gyda’r Awdurdod Gwasanaethau Ariannol Opens new window

• Cael cymorth gyda phenderfyniadau arian – dysgu mwy gan y Gwasanaeth Cynghori Ariannol Opens new window

Sut i gwyno - y camau cyntaf

Pensiynau personol

Os oes gennych gynllun pensiwn personol, mae'n rhaid i'r cwmni a werthodd y cynllun ichi feddu ar drefn eu hunain ar gyfer delio gyda chwynion. Y cam cyntaf yw cwyno wrth yr ymgynghorydd neu'r darparwr a werthodd y cynllun pensiwn ichi.

Pensiynau cwmni (galwedigaethol)

Dan y gyfraith, rhaid i gynlluniau pensiwn cwmni a ddarperir drwy eich gwaith, gynnig trefn gwyno ffurfiol. Eich cam cyntaf fydd cwyno gan ddefnyddio'r drefn hon.

Cwyno - eich camau nesaf

Os nad ydych yn hapus ar ôl cwyno wrth y person a werthodd y pensiwn ichi neu eich cynllun cwmni, gallwch fynd â'r mater ymhellach.

Cyngor am ddim gan y Gwasanaeth Cyngor am Bensiynau

Mae'n syniad da mynd at y Gwasanaeth Cyngor am Bensiynau i ddechrau. Mae eu rhwydwaith o weithwyr gwirfoddol proffesiynol ym maes pensiynau yn helpu unrhyw un gyda chwyn neu anghydfod gyda'u trefniant pensiwn. Mae'n wasanaeth am ddim ac mae'r ymgynghorwyr pensiynau'n gwneud eu gwaith yn eu hamser rhydd.

Gallwch ffonio llinell gymorth y Gwasanaeth Cyngor am Bensiynau ar 0845 601 2923. (Mae'r llinellau ar agor rhwng 9.00am a 5.00pm, o ddydd Llun i ddydd Gwener.)

• Ymweld â gwefan y Gwasanaeth Cynghori Pensiynau Opens new window

Yr Ombwdsmon Pensiynau a Gwasanaeth yr Ombwdsmon Ariannol

Gall y Gwasanaeth Cyngor am Bensiynau ddweud wrthych a allwch fynd â'ch achos i'r cam nesaf. Gall hyn fod mynd â’ch achos at naill ai'r Ombwdsmon Pensiynau neu at wasanaeth yr Ombwdsmon Ariannol. Swyddog annibynnol yw ombwdsmon sy'n ymchwilio i gwynion a'u datrys.

Mae gwasanaethau'r Ombwdsmon Pensiynau a'r Ombwdsmon Ariannol am ddim ac mae eu penderfyniadau'n derfynol.

• Yr Ombwdsmon Pensiynau Opens new window

• Y Gwasanaeth Ombwdsmon Ariannol Opens new window

Achos o reolaeth wael

Mae'r Ombwdsmon Pensiynau'n ymchwilio i gwynion am sut y rheolir cynlluniau pensiwn. Os ydych yn credu bod eich cynllun yn cael ei redeg yn wael neu'n cael ei gam-reoli, bydd yr Ombwdsmon Pensiynau'n ymchwilio i'ch cwyn.

Ffôn 020 7834 9144 rhwng 9.00am a 5.00pm o ddydd Llun i ddydd Gwener.

• Yr Ombwdsmon Pensiynau Opens new window

Achos o gam-werthu

Mae Gwasanaeth yr Ombwdsmon Ariannol yn ymchwilio i gwynion am y ffordd y gwerthir cynlluniau pensiwn. Bydd Gwasanaeth yr Ombwdsmon Ariannol yn ymchwilio i'ch cwyn:

• os credwch y gwerthwyd pensiwn ichi nad oedd yn iawn i'ch amgylchiadau chi
• os na chawsoch eich rhybuddio nad oedd y swm y byddai'n ei dalu wedi'i warantu

Ffôn 0845 080 1800 (rhwng 9.00am a 5.00pm o ddydd Llun i ddydd Gwener).

• Gwasanaeth yr Ombwdsmon Ariannol Opens new window

Cyrff rheoleiddio

Os mae gweinyddwyr eich cynllun pensiwn wedi torri’r gyfraith gallwch ofyn i’r corff rheoleiddio berthnasol i wneud ymchwiliad iddynt. Gallwch hefyd ofyn iddynt wneud ymchwiliad i’ch gweinyddwyr os byddant yn torri’r rheolau llym sy’n rheoli eu hymddygiad.

Rheolir cynlluniau pensiwn cwmnïau gan Y Rheolydd Pensiynau.

• Y Rheolydd Pensiynau Opens new window

Ffôn 0870 606 3636 (o ddydd Llun i ddydd Gwener rhwng 9am a 5pm)

Rheolir darparwyr pensiynau personol gan yr Awdurdod Gwasanaethau Ariannol (FSA). Maent hefyd yn cynnig cyngor cyffredinol am bensiynau ar eu gwefan ac mae ganddynt linell gymorth ar gyfer ymholiadau.

Llinell gymorth 0845 606 1234 (llinellau ar agor rhwng 8am ac 8pm o ddydd Llun i ddydd Gwener).

• Yr Awdurdod Gwasanaethau Ariannol Opens new window

Cael iawndal

Y Gronfa Diogelu Pensiynau

Mae’r Gronfa Diogelu Pensiynau yn cymryd cyfrifoldeb dros bensiwn eich cwmni os daw'r cwmni'n ansolfent a'r gronfa bensiwn heb ddigon o arian i dalu'ch pensiwn. Ond, ni ddylai'r cynllun fod wedi dechrau dirwyn i ben cyn 6 Ebrill 2005.

• Darllen mwy am y Gronfa Diogelu Pensiynau Opens new window

I gael rhagor o wybodaeth, ffoniwch y Gronfa Diogelu Pensiynau ar 0845 600 2541 (rhwng 8.00 am a 5.30 pm o ddydd Llun i ddydd Gwener).

Efallai y gallwch gael iawndal gan y Cynllun Iawndal Gwasanaethau Ariannol (FSCS):

• os nad yw eich pensiwn personol yn cael ei dalu oherwydd bod cwmni ariannol wedi mynd i'r wal
• os na all eich cynllun dalu'r arian sydd arnynt i chi
• os ydych wedi colli arian oherwydd ichi gael cyngor anghywir gan gynghorydd ariannol awdurdodedig

I gael rhagor o wybodaeth gan y Cynllun Iawndal Gwasanaethau Ariannol, ffôniwch 020 7892 7300 (rhwng 8.30am a 5.30pm o ddydd Llun i ddydd Gwener).

• Y Cynllun Iawndal Gwasanaethau Ariannol Opens new window

Mwy o ddolenni defnyddiol

• Sut mae gwneud iawn am bethau os nad oes gennych lawer o bensiwn neu ddim un o gwbl

• Dewis a defnyddio ymgynghorydd pensiynau

• Bod yn gymwys i gael Pensiwn sylfaenol y Wladwriaeth

• Deall pensiynau personol

• Gwneud cwyn am y Gwasanaeth Pensiwn

Cysylltiadau defnyddiol

• Cysylltiadau arian, treth a budd-daliadau