Gwefan llywodraeth y DU

Am ba hyd y byddwch yn fethdalwr?

Fel arfer, byddwch yn fethdalwr am 12 mis. Ar ôl y cyfnod hwn, fel arfer, cewch eich rhyddhau yn awtomatig o’r dyledion a oedd yn ddyledus gennych yn eich methdaliad, ac o gyfyngiadau’r methdaliad. Dyma’r rheolau y byddwch yn cytuno iddynt pan gewch eich gwneud yn fethdalwr.

Gallwch gael eich rhyddhau cyn hyn os bydd y Derbynnydd Swyddogol (un o swyddogion y llys methdaliad) yn gorffen ymchwilio i’ch materion ac nad yw’ch credydwyr yn gwrthwynebu.

Ceir adegau lle gellir canslo eich methdaliad. I gael gwybod rhagor, darllenwch yr arweiniad isod, ‘A ellir canslo eich methdaliad?’.

Gohirio eich rhyddhau o fethdaliad

Gellir gohirio eich rhyddhau:

• os na fyddwch yn cydweithredu â’r Derbynnydd Swyddogol neu’r ymddiriedolwr
• os byddwch yn torri cyfyngiadau’r methdaliad
• os cawsoch orchymyn methdalu troseddol gan y llys

Dylech gysylltu â'ch Derbynnydd Swyddogol lleol i gadarnhau pryd gewch eich rhyddhau o fethdaliad.

• A oes modd canslo eich methdaliad?

• Methdaliad - arweiniad

• Cysylltu â'ch Derbynnydd Swyddogol lleol

Cael eich rhyddhau o fethdaliad

Dylech gysylltu â'ch Derbynnydd Swyddogol lleol i gadarnhau pryd gewch eich rhyddhau o fethdaliad.

Bydd y Derbynnydd Swyddogol fel arfer yn adolygu eich ffeil methdaliad bum mis ar ôl i chi gael eich gwneud yn fethdalwr. Os na fydd eich credydwyr yn gwrthwynebu, gallech gael eich rhyddhau yn gynnar. Os byddwch chi’n cael eich rhyddhau yn gynnar, bydd y llys yn anfon copi wedi'i stampio o 'hysbysiad rhyddhau’n gynnar' i chi. Bydd y ddogfen hon yn cadarnhau'r dyddiad y cewch eich rhyddhau, sy'n annhebygol o fod o fewn chwe mis ar ôl i chi gael eich datgan yn fethdalwr.

Os byddwch chi’n cael eich rhyddhau yn awtomatig, ni fyddwch yn cael hysbysiad swyddogol yn cadarnhau eich rhyddhau.

Cael prawf eich bod wedi’ch rhyddhau o fethdaliad

I gael prawf eich bod wedi’ch rhyddhau o fethdaliad, gallwch wneud y canlynol:

• gofyn i’ch Derbynnydd Swyddogol ysgrifennu atoch yn cadarnhau'r dyddiad y cewch eich rhyddhau
• cael ‘Tystysgrif Rhyddhau’ gan y llys – pris y rhain yw £70 a £5 am gopïau ychwanegol
• gofyn i’ch Derbynnydd Swyddogol hysbysebu’r ffaith eich bod wedi cael eich rhyddhau
  

Cydweithredu â swyddogion methdaliad

Hyd yn oed ar ôl i chi gael eich rhyddhau, mae’n rhaid i chi barhau i gydweithredu â’ch Derbynnydd Swyddogol neu’ch ymddiriedolwr a darparu unrhyw wybodaeth y mae’n gofyn amdani. Efallai y bydd yn dal i fod yn y broses o gael gwared â’ch asedau, er enghraifft, gwerthu eich tŷ.

Talu eich dyledion eraill

Chi sy’n dal yn gyfrifol am ddyledion penodol nad ydynt wedi'u cynnwys yn eich methdaliad, er enghraifft, dirwyon y llys a benthyciadau myfyrwyr. Eich cyfrifoldeb chi yw talu’r dyledion hyn a gall methu gwneud hyn arwain at gamau yn cael eu cymryd gan y llys. Gall cyrff megis Cyngor Ar Bopeth eich helpu i ganfod ffyrdd o fynd i’r afael â’r dyledion nad ydynt wedi’u cynnwys yn eich methdaliad.

• Methdaliad – sut y caiff eich dyledion eu talu

• Dod o hyd i'ch canolfan Cyngor Ar Bopeth leol

Eich asedau ar ôl i chi gael eich rhyddhau

Ni fydd yr asedau a hawliwyd gan eich ymddiriedolwr yn cael eu dychwelyd atoch ar ôl i chi gael eich rhyddhau. Gall gymryd nifer o flynyddoedd i roi trefn ar yr asedau hyn. Bydd rheolaeth eich ymddiriedolwr dros eich cartref yn para am hyd at dair blynedd ar ôl y dyddiad y cawsoch eich gwneud yn fethdalwr.

• Methdaliad – beth fydd yn digwydd i'ch pensiwn

• Methdaliad – beth fydd yn digwydd i'ch cartref

Eich cyflog neu’ch incwm ar ôl i chi gael eich rhyddhau

Os byddwch yn gwneud taliadau o’ch incwm sbâr tuag at eich dyledion methdaliad, bydd yn rhaid i chi barhau i'w gwneud, hyd yn oed ar ôl i chi gael eich rhyddhau. Gelwir y taliadau hyn yn Orchmynion Taliadau Incwm neu’n Gytundebau Taliadau Incwm. Byddant yn para am dair blynedd.

• Methdaliad – sut y caiff eich dyledion eu talu

Cyfyngiadau’r methdaliad ar ôl i chi gael eich rhyddhau

Ar ôl i chi gael eich rhyddhau, fel arfer ni fydd yn rhaid i chi gydymffurfio â chyfyngiadau’r methdaliad mwyach. Fodd bynnag, gall y cyfyngiadau hyn bara rhwng 2 a 15 mlynedd os cawsoch Orchymyn Cyfyngiadau Methdaliad neu Ymgymeriad Cyfyngiadau Methdaliad. Bydd eich Derbynnydd Swyddogol yn gallu cadarnhau pryd fyddwch yn rhydd o gyfyngiadau’r methdaliad.

• Methdaliad – eich cyfrifoldebau a’r cyfyngiadau

• Cysylltu â'ch Derbynnydd Swyddogol lleol

Diweddaru cofnodion cyhoeddus ynglŷn â chael eich rhyddhau

Bydd cofnodion swyddogol yn cael eu diweddaru ar ôl i chi gael eich rhyddhau, ond bydd yn rhaid i chi gysylltu â'r asiantaethau gwirio credyd eich hun i newid eich ffeil credyd.

Y Gofrestr Ansolfedd Unigolion

Cronfa ddata ar-lein o achosion ansolfedd yng Nghymru a Lloegr yw’r Gofrestr Ansolfedd Unigolion. Bydd eich methdaliad yn cael ei ddileu o'r gofrestr hon dri mis ar ôl i chi gael eich rhyddhau.

• Y Cofrestr Ansolfedd Unigolion

Cofrestri cyhoeddus am eich eiddo

Bydd manylion perchnogaeth eiddo yn cael eu cofnodi ar gofrestr gyhoeddus o fuddiannau tir ar gyfer Cymru a Lloegr - 'Y Gofrestrfa Tir'. Bydd hysbysiadau o’ch methdaliad yn cael eu rhoi ar y gofrestr hon. Bydd yr hysbysiadau yn cael eu tynnu oddi ar y gofrestr pan na fydd yr eiddo bellach yn rhan o'ch ystâd methdalu (un o'r asedau a ddefnyddir i dalu eich dyledion).

Bydd cyfeiriad eich cartref neu'ch busnes yn cael ei gysylltu â'ch methdaliad a bydd y manylion yn cael eu cadw ar gofrestr gyhoeddus arall, sef 'Y Gofrestr Pridiannau Tir'. Bydd y manylion hyn yn parhau i fod ar gofnod am o leiaf pum mlynedd ar ôl i chi gael eich gwneud yn fethdalwr.

• Cael manylion am berchnogaeth eiddo neu dir

• Cysylltu â'r Gofrestrfa Tir

Eich ffeil credyd

Eich cyfrifoldeb chi fydd diweddaru eich ffeil credyd ar ôl i chi gael eich rhyddhau. Gallwch anfon copi o unrhyw ddogfen swyddogol sy’n cynnwys manylion eich rhyddhau o fethdaliad i’r asiantaethau gwirio credyd.

• Asiantaethau gwirio credyd Opens new window

• Asiantaethau gwirio credyd – taflen ffeithiau gan y Llinell Ddyled Genedlaethol Opens new window

Mwy o ddolenni defnyddiol

• Dyled – lle i gael cymorth a chyngor am ddim

Cysylltiadau defnyddiol

• Cysylltiadau arian, treth a budd-daliadau