Gwefan llywodraeth y DU

Sut bydd methdaliad yn effeithio ar eich cyfrifon banc

Pan fydd y llys yn eich gwneud yn fethdalwr, dylech roi’r gorau i ddefnyddio eich llyfrau siec a chardiau banc neu gardiau credyd. Bydd yn rhaid i chi roi’r rhain i’r Derbynnydd Swyddogol (swyddog methdaliad y llys).

Bydd eich banc neu’ch cymdeithas adeiladu yn cael gwybod eich bod yn fethdalwr, a bydd yn rhewi eich cyfrifon i gyd, gan gynnwys unrhyw gyfrifon ar y cyd. Pan fydd eich cyfrifon wedi’u rhewi, ni fyddwch yn gallu cael taliadau na gwneud taliadau. Bydd hyn yn effeithio ar unrhyw archebion sefydlog neu ddebydau uniongyrchol a fydd gennych, felly dylech wneud trefniadau eraill i dalu unrhyw filiau.

• Egluro archebion sefydlog a debydau uniongyrchol Opens new window

Arian yn eich cyfrifon

Bydd eich Derbynnydd Swyddogol neu’ch ymddiriedolwr (yr unigolyn a gaiff ei benodi i reoli eich methdaliad) yn rheoli eich asedau (eiddo, cyfranddaliadau ac ati). Ystyrir unrhyw arian yn eich cyfrif banc yn ased, a chaiff ei ddefnyddio i ad-dalu eich credydwyr (pobl y mae arnoch chi arian iddynt).

Gallwch ofyn i’ch ymddiriedolwyr neu’ch Derbynnydd Swyddogol a fydd yn fodlon rhyddhau:

• unrhyw arian y bydd arnoch ei angen i dalu costau brys ar gyfer y cartref – er enghraifft, i brynu bwyd
• cyfran eich partner o unrhyw arian sydd mewn cyfrif ar y cyd

• Cysylltu â'ch Derbynnydd Swyddogol lleol

• Dod o hyd i ymarferydd ansolfedd

Arian sy’n ddyledus i'ch banc neu'ch cymdeithas adeiladu

Os oes arnoch chi arian i’ch banc neu’ch cymdeithas adeiladu (er enghraifft, gorddrafft neu fenthyciad gan y banc), bydd yn un o’ch credydwyr.

Pan gewch eich gwneud yn fethdalwr, ni chewch wneud taliadau yn uniongyrchol i’ch credydwyr, a ni chânt ofyn am unrhyw daliadau. Bydd eich ymddiriedolwr neu’ch Derbynnydd Swyddogol yn ysgrifennu at eich banc neu’ch cymdeithas adeiladu yn egluro sut bydd y dyledion hyn yn cael eu rheoli.

Os oes gennych chi gyfrif banc ar y cyd, gall y banc ofyn i ddeilydd arall y cyfrif ad-dalu’r arian sy’n ddyledus. Dylech gael cyngor annibynnol ynghylch sut gall bod yn fethdalwr effeithio ar unrhyw ddyledion sy’n gysylltiedig â chyfrif ar y cyd.

Morgeisi a benthyciadau wedi’u gwarantu ar eich cartref

Gall eich ymddiriedolwr neu’ch Derbynnydd Swyddogol werthu eich cartref os mai dyma fydd yr unig ffordd o godi arian i dalu eich dyledion methdaliad. Bydd morgeisi neu fenthyciadau sydd wedi’u gwarantu yn cael eu had-dalu cyn eich dyledion methdaliad.

Mae’n bosib y bydd yn rhaid i chi roi gwybod i’ch benthyciwr morgais neu i ddarparwr eich benthyciad eich bod yn fethdalwr. Dylech gael cyngor annibynnol ynghylch sut gall bod yn fethdalwr effeithio ar eich morgais neu fenthyciadau sydd wedi'u gwarantu.

• Gwefan ymgyrch Mortgage Help Opens new window

• Methdaliad – beth fydd yn digwydd i'ch cartref

Sut bydd bod yn fethdalwr yn effeithio ar eich statws credyd

Bydd manylion eich methdaliad yn cael eu cynnwys ar eich ffeil credyd, sef yr wybodaeth a ddefnyddir gan eich benthycwyr i benderfynu pa mor addas ydych chi i gael credyd. Bydd ffeil credyd gwael yn ei gwneud yn anodd i chi gael credyd (megis gorddrafft neu fenthyciad), a gall olygu talu ymlaen llaw am bethau megis trydan.

Bydd eich methdaliad yn parhau i fod ar eich ffeil credyd am chwe blynedd ar ôl y dyddiad y cawsoch eich gwneud yn fethdalwr gan y llys. Ar ôl y cyfnod hwn, bydd asiantaethau gwirio credyd yn dileu’r cofnod o fethdaliad yn awtomatig.

Gallwch gysylltu â’r asiantaeth gwirio credyd yn uniongyrchol, neu gael cyngor gan gynghorydd annibynnol ynghylch dyled os oes arnoch eisiau edrych ar eich ffeil credyd.

• Asiantaethau gwirio credyd – taflen ffeithiau gan y Llinell Ddyled Genedlaethol Opens new window

• Asiantaethau gwirio credyd Opens new window

Methdaliad a rheoli eich arian

Bydd eich banc neu’ch cymdeithas adeiladu gyfredol yn penderfynu a allwch chi barhau i ddefnyddio eich cyfrifon a pha gyfleusterau fydd ar gael i chi.

Mae cyfyngiadau y bydd yn rhaid i chi gytuno iddynt os byddwch yn defnyddio cyfrif banc neu gymdeithas adeiladu pan fyddwch yn fethdalwr. Bydd yn rhaid i chi wneud y canlynol:

• dweud wrth fenthyciwr eich bod yn fethdalwr os byddwch yn benthyg mwy na £500 – er enghraifft, gorddrafft neu brynu rhywbeth ar gredyd (mae'n drosedd i chi beidio â gwneud hynny)
• dweud wrth fenthyciwr eich bod yn fethdalwr os ydych chi am agor cyfrif newydd
• dweud wrth eich ymddiriedolwr neu’ch Derbynnydd Swyddogol am unrhyw gyfrifon newydd os bydd yn gofyn amdanynt neu os oes gennych chi fwy o arian ynddynt nag y mae ei angen arnoch yn rhesymol

Os oes angen cymorth neu gyngor arnoch ynghylch unrhyw rai o gyfyngiadau’r methdaliad, ewch i siarad â’ch ymddiriedolwr neu ewch i gael cyngor annibynnol.

Opsiynau ar gyfer rheoli eich arian

Mae ffyrdd ar gael o reoli eich arian pan fyddwch yn fethdalwr, er enghraifft:

• cyfrifon banc sylfaenol – dim profion credyd a dim gorddrafft na chyfleusterau credyd eraill
• cardiau debyd neu gredyd sydd wedi’u talu ymlaen llaw – dim profion credyd, a dim ond arian y byddwch yn ei roi ar y cerdyn y gallwch ei wario
• ‘Cyfrifon Cerdyn’ Swyddfa’r Post – sy’n cael eu defnyddio er mwyn cael budd-daliadau yn unig

Gallwch gael rhagor o wybodaeth am eich opsiynau gan gyrff megis Cyngor Ar Bopeth a’r Llinell Ddyled Genedlaethol.

• Dyled – lle i gael cymorth a chyngor am ddim

Mwy o ddolenni defnyddiol

• Rheoli arian