Gwefan llywodraeth y DU

Gwahaniaethu’n uniongyrchol

Mae gennych yr hawl i beidio â chael eich trin yn llai ffafriol na rhywun arall (ee peidio â chael eich dyrchafu) oherwydd eich crefydd neu'ch cred, y ffordd y mae rhywun yn 'gweld' eich crefydd neu'ch cred, neu grefydd neu gred y bobl y byddwch chi'n ymwneud â nhw.

Fodd bynnag, caniateir gwahaniaethu uniongyrchol os yw cred grefyddol yn un o ofynion angenrheidiol y swydd. Er enghraifft, fe all ysgol Gatholig Rufeinig gyfyngu ceisiadau am swydd athro/athrawes ysgrythur i Gatholigion sydd wedi'u bedyddio.

Gwahaniaethu anuniongyrchol

Mae gennych yr hawl i beidio â chael eich rhoi dan anfantais gan bolisi yn y gwaith oherwydd eich crefydd neu'ch cred. Os ydych chi'n Fwslim neu'n Sikh defosiynol er enghraifft, fe allai polisi sy'n mynnu bod rhaid i'r gweithwyr i gyd orchuddio'u pen mewn ffordd benodol fod yn enghraifft o wahaniaethu yn eich erbyn.

Mae'n bosib bod y math hwn o wahaniaethu anuniongyrchol yn anghyfreithlon, boed hynny'n fwriadol ai peidio. Dim ond os yw'n angenrheidiol ar gyfer y ffordd mae'r busnes yn gweithio y caniateir hyn.

Aflonyddu (harasio) ac erlid

Mae gennych yr hawl i beidio â chael eich bwlio neu i bobl wneud hwyl am eich pen yn y gwaith neu mewn sefyllfa sy'n gysylltiedig â'r gwaith (er enghraifft, mewn digwyddiad cymdeithasol) oherwydd eich crefydd neu'ch cred.

Mae hawl gennych hefyd i beidio â chael eich erlid. Ni ddylid eich trin yn llai ffafriol oherwydd i chi gwyno (neu fod yn rhan o gŵyn) am wahaniaethu ar sail crefydd neu gred.

Os cewch chi'ch bwlio neu'ch erlid oherwydd bod rhywun wedi camgymryd eich bod yn aelod o grefydd arall, fe allai'r cyfreithiau wahaniaethu ar sail hil hefyd eich gwarchod. Er enghraifft, yn dilyn digwyddiadau diweddar yn y byd, mae rhai Sikhiaid wedi cael eu cam-drin oherwydd eu bod wedi'u camgymryd am Fwslemiaid.

Rhoi gwybodaeth i'r sawl sy'n eich cyflogi

Does dim rhaid i chi roi gwybodaeth i'r sawl sy'n eich cyflogi am eich cred grefyddol, ond drwy wneud hynny, fe allech ei helpu i ddiwallu anghenion gweithwyr crefyddol. Dylai unrhyw wybodaeth a rowch chi fod yn gyfrinachol (ac yn ddienw os oes modd).

Amser o'r gwaith a chyfleusterau

Nid oes rhaid i gyflogwyr roi amser a chyfleusterau i bobl ddilyn eu crefydd (e.e. ystafell weddïo), ond dylent geisio gwneud hynny pan fo'n bosib. Er enghraifft, os oes ystafell addas ar gael, dylech gael ei defnyddio, ar yr amod nad yw'n tarfu ar bobl eraill nac ar eich gallu i wneud eich swydd yn iawn.

Dylai sefydliadau ystyried yn ofalus a ydynt yn camwahaniaethu’n anuniongyrchol yn ddiarwybod iddynt. Er enghraifft, os cynhelir pob cyfarfod tîm ar brynhawn dydd Gwener gall hyn wahaniaethu yn erbyn staff Iddewig a Mwslemaidd oherwydd bod gan brynhawn dydd Gwener arwyddocad crefyddol iddynt, er nad yw pawb yn dilyn eu crefydd yn yr un modd. Ni all cyflogwyr osgoi atebolrwydd mewn Tribiwnlys Cyflogaeth drwy ddangos bod y camwahaniaethu'n anfwriadol neu'n ddamweiniol.

Gwyliau crefyddol

Os ydych chi'n awyddus i gael amser o'r gwaith ar gyfer gwyliau crefyddol, holwch mewn da bryd. Dylai eich cyflogwyr ystyried eich cais gyda chydymdeimlad - ond gallant wrthod os bydd hynny'n effeithio ar y busnes.

Dillad

Os byddwch yn gwisgo dillad neu emwaith am resymau crefyddol, dylai eich cyflogwyr sicrhau nad yw unrhyw reolau dillad yn gwahaniaethu yn eich erbyn. Mae hi fel arfer yn bosib cael cod dillad hyblyg, cyn belled nad yw hynny'n peryglu iechyd a diogelwch.

Bwyd

Bydd rhai crefyddau'n eich gwahardd rhag bwyta mathau penodol o fwyd. Os nad ydych am drin bwyd o'r fath (er enghraifft, os ydych chi'n gweithio mewn archfarchnad ac nad ydych chi am afael mewn porc), mynnwch sgwrs â'ch cyflogwyr. Mae'n bosib y byddan nhw'n gallu delio â'ch cais, ar yr amod nad yw hynny'n effeithio ar y busnes.