Gwefan llywodraeth y DU

Cyfrifo eich incwm

Mae tri cham i’r broses:

• cam 1: gweld faint o elw wnaethoch chi?
• cam 2: penderfynu beth i'w dynnu i ffwrdd
• cam 3: wedyn beth oedd gennych ar ôl

Cam 1: faint o elw wnaethoch chi?

Yn gyntaf, cyfrifwch faint o elw wnaethoch chi. Os ydych chi wedi llenwi eich ffurflen dreth ar gyfer y flwyddyn dreth ddiwethaf, dywedwch wrth y Swyddfa Credyd Treth beth oedd yr elw roeddech chi wedi'i roi ar y ffurflen. Os oedd gennych chi fwy nag un busnes, adiwch elw'r holl fusnesau.

Os nad ydych chi wedi llenwi eich ffurflen dreth, bydd angen i chi amcangyfrif eich elw ar gyfer y flwyddyn dreth ddiwethaf. Yr elw yw'r gwahaniaeth rhwng yr holl arian a wnaethoch chi o wneud y gwaith neu werthu'r nwyddau a chost gwneud y busnes hwnnw.

Gallwch gael help i gyfrifo eich elw drwy ffonio'r Llinell Gymorth Hunanasesu.

Manylion cyswllt am y Llinell Gymorth Hunanasesu

• Manylion cyswllt am y Llinell Gymorth Hunanasesiad

• Cael gwybod sut mae llunio cyfrif elw a cholled syml Opens new window

Elw o du allan i’r DU

Mae’n rhaid i chi gynnwys unrhyw elw wnaethoch o weithio y tu allan i’r DU. Mae angen i chi lenwi’r swm mewn punnoedd Prydeinig, nid yr arian tramor. I gyfrifo hyn, defnyddiwch y gyfradd gyfnewid gyfartalog am y flwyddyn y mae’ch incwm chi yn berthnasol iddo. Felly, os yw’ch incwm yn berthnasol i’r flwyddyn dreth 6 Ebrill 2011 i 5 Ebrill 2012, defnyddiwch y gyfradd gyfnewid gyfartalog am y flwyddyn a ddaeth i ben ar 31 Mawrth 2012.

• Defnyddio cyfrifiannell cyfradd cyfnewid Opens new window

Beth arall i’w gynnwys

Os oedd eich busnes wedi cael incwm neu elw arall, er enghraifft incwm rhent o fflat uwch ben siop, ychwanegwch hwn at eich elw: peidiwch â'i ddangos fel 'incwm arall' ar eich ffurflen hawlio credydau treth neu ar y ffurflen Datganiad Blynyddol.

Os ydych yn defnyddio cyfartaleddu – er enghraifft os ydych chi’n ffarmwr neu arddwr marchnad

Mae angen i chi addasu eich elw i dynnu allan y cyfartaleddu. I wneud hyn, edrychwch i weld beth rydych wedi rhoi yn un o’r bylchau canlynol ar eich ffurflen dreth.

• bwlch 71 – ar y tudalennau Hunangyflogedig (llawn)
• bwlch 10 – ar y tudalennau Partneriaeth (byr neu lawn)

Os yw’r swm a wnaethoch roi:

• yn cynyddu’ch elw, dylech gymryd y swm hwn i ffwrdd
• yn gostwng eich elw, dylech roi swm hwn yn ôl mewn

Cam 2: beth i'w dynnu i ffwrdd

Ar ôl i chi gyfrifo'r elw, tynnwch:

• gost gros unrhyw daliadau pensiwn a wnaethoch i gynllun sydd wedi'i gofrestru â Chyllid a Thollau EM
• unrhyw golledion masnachu o'r un busnes roeddech chi wedi dod â nhw ymlaen o flwyddyn flaenorol
• swm gros unrhyw daliadau Cymorth Rhodd

• Llwytho ’Dalen cymorth ar ryddhad credydau treth ar gyfer rhoddion Cymorth Rhodd, cyfraniadau pensiwn a cholledion masnachu’ (PDF, 250K) Opens new window

• Cymorth gyda ffeiliau PDF

Cam 3: beth oedd gennych ar ôl?

Tynnwch gyfanswm Cam 2 o gyfanswm Cam 1 i ddangos eich Incwm o hunangyflogaeth. Rhowch hyn ar eich ffurflen hawlio credydau treth neu'ch ffurflen Datganiad Flynyddol yn yr adran ar incwm. Os oeddech chi wedi gwneud colled yn y flwyddyn dreth ddiwethaf, rhowch 0 yn y blwch.

Gallwch dynnu colled busnes o unrhyw incwm arall a gawsoch yn ystod y flwyddyn - neu o incwm arall a gawsoch chi a'ch partner os ydych chi'n gwneud hawliad ar y cyd. Gellir cario unrhyw golled sydd ar ôl drosodd i elw blynyddoedd yn y dyfodol yr un busnes.

• Llwytho dalen waith i gyfrifo rhyddhad a cholledion (PDF, 250K) Opens new window

• Cymorth gyda ffeiliau PDF

Os ydych chi newydd ddod yn hunangyflogedig

Mae’n bosib eich bod ond newydd ddechrau gweithio i chi'ch hun ac nad ydych wedi cael dim incwm o hunangyflogaeth yn y flwyddyn dreth ddiwethaf. Os felly, gadewch y blwch 'incwm o hunangyflogaeth' yn wag.

Os nad ydych chi’n gwybod eich union incwm

Efallai nid yw'r holl wybodaeth angenrheidiol gennych chi i gyfrifo eich incwm ar gyfer y flwyddyn dreth ddiwethaf, defnyddiwch beth sydd gennych chi i wneud amcangyfrif.

Er enghraifft, os yw'r arian sy'n dod i mewn yn weddol debyg drwy gydol y flwyddyn, gallwch ddefnyddio'r swm hwnnw a'i luosi gyda:

• 52 os cewch eich talu bob wythnos
• 12 os cewch eich talu bob mis
• 13 os cewch eich talu bob pedair wythnos

Os bydd eich amcangyfrif yn rhy isel, efallai y bydd y Swyddfa Credyd Treth yn talu gormod i chi a bydd yn rhaid i chi ei dalu'n ôl.

Os ydych chi wedi amcangyfrif eich incwm, rhowch ‘x’ yn y blwch amcangyfrif incwm ar eich ffurflen hawlio credydau treth neu'r ffurflen Datganiad Blynyddol. Bydd angen i chi ddarparu manylion o’ch incwm gwirioneddol erbyn 31 Ionawr neu’r dyddiad cau sy’n cael ei rhoi i chi pan yr ydych yn cael eich gofyn i adnewyddu eich credydau treth.

Os bydd eich incwm yn newid

Bydd arnoch angen dweud wrth y Swyddfa Credyd Treth ar unwaith os ydych chi'n disgwyl cael mwy neu lai o arian yn dod i mewn eleni. Bydd hyn helpu i wneud yn siŵr nad ydych chi'n cael rhy ychydig na gormod o gredydau treth.

• Cael gwybod beth i'w wneud pan fydd eich incwm yn newid

Mwy o ddolenni defnyddiol

• Pa rai o fudd-daliadau'r wladwriaeth dylid rhoi gwybod amdanynt wrth hawlio credydau treth

• Incwm arall - ei gyfrifo ar gyfer eich hawliad credydau treth

• Incwm cyflogaeth - ei gyfrifo ar gyfer eich hawliad credydau treth

• Cysylltu â'r Llinell Gymorth Credyd Treth Opens new window

Cysylltiadau defnyddiol

• Llinell Gymorth Credyd Treth – manylion cyswllt