Gwefan llywodraeth y DU

Cadw offer am fwy o amser

Bydd y rhan fwyaf o ffonau symudol yn gweithio am o leiaf pum mlynedd.

Mae gwneud eitemau trydanol yn defnyddio llawer o ynni a deunyddiau gwerthfawr, gan gynnwys metelau gwerthfawr megis arian. Gall offer trydanol hefyd gynnwys cemegau megis plwm a mercwri. Gall y cemegau hyn ollwng i’r amgylchedd a niweidio pobl neu anifeiliaid os na cheir gwared ar eitemau mewn modd gofalus. Gallwch arbed arian a lleihau gwastraff drwy gadw eich offer am fwy o amser, felly rhowch gynnig ar yr awgrymiadau canlynol.

Uwchraddio cyfrifiaduron

Os yw eich cyfrifiadur yn heneiddio, gallech wneud y canlynol:

• ystyried ei wella yn hytrach na phrynu un newydd, drwy gynyddu ei gof (RAM) neu newid y gyriant caled
• holi siop gyfrifiadur, neu chwilio ar-lein, i gael cyngor, i gael darnau ac i gael cymorth technegol i uwchraddio
• cadw eich monitor presennol os ydych chi’n cael cyfrifiadur newydd

Cadw ffonau symudol am fwy o amser

Nid oes angen i chi gael ffôn symudol newydd bob blwyddyn; bydd y rhan fwyaf o ffonau'n gweithio am o leiaf pum mlynedd. Gallai cadw eich ffôn presennol arbed arian i chi, gan fod cost ffôn newydd fel arfer yn cael ei gynnwys mewn tariffau misol. Holwch eich cwmni ffôn ynghylch y gwahanol dariffau sydd ar gael os nad ydych chi am uwchraddio eich ffôn (‘SIM yn unig’).

• Lleihau gwastraff, ailddefnyddio ac atgyweirio

Ailddefnyddio offer

Yn aml, gellir ailddefnyddio eitemau trydanol, gan gynnwys ceblau a phlygiau.

Yn aml, gellir ailddefnyddio eitemau trydanol nad oes arnoch eu heisiau, gan gynnwys ceblau a phlygiau. Yn wir, mae dros hanner yr eitemau trydanol a deflir dal yn gweithio, neu fe allent gael eu trwsio’n rhwydd. Ceisiwch ddod o hyd i gartref newydd i eitemau trydanol nad oes arnoch eu heisiau drwy wneud y canlynol:

• chwilio ar-lein am fudiadau megis Freecycle neu Freegle a allai eich helpu i ddod o hyd i rywun sydd eisiau eich hen offer
• defnyddio map ar-lein y Rhwydwaith Ailddefnyddio Dodrefn i ddod o hyd i elusen ailddefnyddio yn eich ardal - bydd llawer ohonynt yn fodlon cymryd nwyddau trydanol
• edrych ar wefan eich cyngor - mae’n bosib y bydd yn rhestru cynlluniau elusennol lleol sy’n derbyn eitemau trydanol

• Freecycle - dod o hyd i brosiectau cyfnewid yn eich ardal Opens new window

• Freegle: rhoi a derbyn eitemau nad oes ar bobl eu heisiau am ddim Opens new window

• Dod o hyd i elusen ailddefnyddio leol gyda'r Rhwydwaith Ailddefnyddio Dodrefn Opens new window

Ailddefnyddio cyfrifiaduron

Os yw eich offer cyfrifiadurol yn gweithio, efallai y gallwch ei werthu. Ceisiwch hysbysebu ar-lein, mewn papur newydd lleol neu ar hysbysfyrddau lleol.

Gallech chi hefyd roi eich hen gyfrifiadur neu eitemau eraill megis argraffwyr, llygod, ceblau pŵer ac allweddellau i bobl eraill. Ceisiwch ddefnyddio'r dolenni isod i ddod o hyd i gartref newydd ar gyfer eich cyfrifiadur personol.

Cyn i chi basio eich cyfrifiadur ymlaen neu ei ailgylchu, sicrhewch eich bod yn dileu unrhyw wybodaeth nad oes arnoch eisiau i neb arall ei weld. Dilynwch y ddolen isod i gael gwybod sut i wneud hyn.

• Rhoi cyfrifiadur personol i rywun Opens new window

• Dod o hyd i rywun all adnewyddu'ch cyfrifiadur yn eich ardal Opens new window

• Sut i ailddefnyddio hen gyfrifiaduron a dileu gwybodaeth bersonol Opens new window

Ailgylchu nwyddau trydanol

Mae’r symbol hwn yn golygu na ddylech gael gwared ar yr eitem gydag ysbwriel arferol y cartref

Os oes rhaid i chi gael gwared ar hen offer trydanol, sicrhewch y caiff ei ailgylchu mewn modd diogel. Bydd hyn yn helpu i arbed ynni ac yn helpu i atal cemegau niweidiol rhag difetha’r amgylchedd. Mae’r symbol ‘bin olwynion wedi’i groesi allan’ a geir ar nifer o eitemau trydanol yn golygu na ddylai gael ei roi gydag ysbwriel arferol y cartref.

Prynu eitemau trydanol newydd

Pan fyddwch yn prynu eitem drydanol newydd, gofynnwch sut fydd y siop yn eich helpu i gael gwared ar yr eitem rydych chi’n ei newid. Fel rhan o’r rheoliadau Cyfarpar Trydanol ac Electronig Gwastraff (WEEE), mae’n rhaid iddynt wneud un o’r canlynol:

• mynd â’r hen eitem oddi arnoch yn y siop a chael gwared arni mewn modd diogel
• mynd â’r hen eitem ymaith wrth iddynt ddanfon eitem newydd
• rhoi gwybod i chi lle cewch chi fynd â’r hen eitem i’w hailgylchu am ddim

Opsiynau ailgylchu eraill

Dyma bethau eraill y gallwch eu gwneud er mwyn cael gwared ar wastraff trydanol:

• mynd ag ef i’ch canolfan ailgylchu a gwastraff lleol (safle amwynder dinesig) ble y caiff ei ailgylchu mewn modd diogel
• trefnu bod eich awdurdod lleol yn dod i gasglu eitemau mawr o’ch cartref (gellir codi tâl am y gwasanaeth hwn)

Bydd y dolenni isod yn gofyn i chi deipio manylion ble'r ydych chi'n byw cyn eich cyfeirio at wybodaeth a gwasanaethau lleol.

• Gwneud cais am gasgliad arbennig o eitemau gwastraff mawr Opens new window

• Gofyn am gasglu gwastraff peryglus Opens new window

• Dod o hyd i’ch man ailgylchu nwyddau trydanol lleol Opens new window

Ailgylchu batris

Mae gan nifer o eitemau trydanol, megis gliniaduron a ffonau symudol, fatris y gellir eu hailgylchu.

Mae rhai cynghorau lleol eisoes yn casglu batris gyda gwasanaeth casglu pethau i’w hailgylchu o ddrws i ddrws, neu maent yn darparu biniau mewn canolfannau ailgylchu a gwastraff lleol. Bydd y ddolen isod yn dangos a oes man ailgylchu batris yn eich ardal.

Gan ddechrau ym mis Chwefror 2010, fe gewch ailgylchu pob batri o’r cartref, un ai mewn archfarchnad neu mewn siopau sy’n gwerthu batris.

• Lle y gallwch chi ailgylchu batris Opens new window

• Ailgylchu batris

Mwy o ddolenni defnyddiol

• Biniau a chasglu sbwriel (adran cartref a chymuned)

• Offer electronig a thrydanol gwastraff (WEEE) - gwefan Asiantaeth yr Amgylchedd Opens new window

• Cysylltu â thîm ailgylchu eich cyngor lleol Opens new window

• Rhoi caledwedd cyfrifiadurol i rywun - awgrymiadau Opens new window