Gwefan llywodraeth y DU

Nodwch fod gan y wefan hon system allweddumynediad llywodraeth y DU

Gwasanaethau cyhoeddus i gyd yn un lle

Trefn llywio pennaf

Dydd Iau, 4 Hydref 2012

Dillad: dewisiadau mwy gwyrdd

Mae gwneud dillad yn gallu defnyddio llawer o ynni a dŵr a llygru'r amgylchedd. Weithiau, bydd pobl sy’n gwneud dillad yn gweithio dan amgylchiadau gwael ac ni fyddant yn cael pris teg. Gallwch chi wneud gwahaniaeth drwy brynu dillad a fydd yn para, drwy chwilio am labeli Masnach Deg ac organig a drwy olchi dillad ar 30 gradd.

Prynu dillad

Gall yr awgrymiadau canlynol eich helpu chi i wneud dewisiadau mwy gwyrdd wrth brynu dillad.

Prynu dillad a fydd yn para

Mae prynu dillad a fydd yn para, yn hytrach na phrynu llawer o ddillad y byddwch chi’n eu defnyddio ychydig o weithiau ac wedyn yn eu taflu, yn helpu i leihau gwastraff, llygredd a newid yn yr hinsawdd.

Dewis dillad sy’n garedig i’r amgylchedd

Gallwch chi ddewis dillad sy’n achosi llai o ddifrod i’r amgylchedd. Er enghraifft:

  • mae dillad sy’n cael eu gwneud o gnydau wedi’u tyfu’n organig yn defnyddio llai o blaleiddiaid niweidiol
  • mae dillad sydd wedi’u gwneud o ddeunyddiau wedi’u hailgylchu yn defnyddio llai o ynni
  • gall dillad nad oes angen eu sychlanhau fod yn ddewis mwy gwyrdd oherwydd mae sychlanhau yn aml yn defnyddio cemegolion niweidiol
  • mae dillad sydd â’r labeli "Oeko-Tex", "MADE-BY" neu "EU Ecolabel" i gyd yn cael eu cynhyrchu mewn ffordd sy’n lleihau difrod i’r amgylchedd

Dewis dillad Masnach Deg

Mae’r Marc MASNACH DEG/FAIRTRADE ar ddillad yn gwarantu bod y bobl sy’n gwneud y dillad wedi cael pris teg a bod y gweithwyr wedi cael eu trin yn deg. Mae safonau Masnach Deg hefyd yn golygu bod yn rhaid i gynhyrchwyr ddiogelu’r amgylchedd naturiol, drwy ddefnyddio llai o gemegolion niweidiol, er enghraifft.

Dod o hyd i ddillad mwy gwyrdd

Gallwch chi brynu dillad organig, dillad Masnach Deg a dillad wedi’u hailgylchu ar y stryd fawr ac ar-lein. Os na allwch chi ddod o hyd i’r hyn rydych chi’n chwilio amdano, neu os bydd angen mwy o wybodaeth arnoch chi am ddewisiadau mwy gwyrdd, holwch yn y siopau. Po fwyaf y bydd pobl yn eu holi, y mwyaf y bydd y siopau’n ystyried cynnig dewisiadau mwy gwyrdd.

Arbed ynni wrth olchi dillad

Y dyddiau hyn, mae hylif a phowdr golchi yn gallu golchi lawn cystal ar 30 gradd

Defnyddiwch y ddolen isod i gael gwybod sut gallwch chi arbed ynni ac arian drwy:

  • ddilyn awgrymiadau syml wrth olchi a sychu dillad
  • defnyddio’r label "Energy Saving Recommend", neu’r label ynni Ewropeaidd, i ddewis y model mwyaf effeithlon wrth brynu peiriant golchi neu sychu newydd

Ailddefnyddio ac ailgylchu hen ddillad

Mae dal i ddefnyddio dillad, yn hytrach na’u taflu, yn gallu golygu llai o wastraff a bod angen llai o ynni i wneud dillad newydd. Ceisiwch wneud y canlynol:

  • prynu dillad clasurol – gallwch chi ddod o hyd i ffasiwn clasurol ymhob math o lefydd, fel gwefannau arwerthu, ffeiriau dillad a siopau arbenigol
  • pasio dillad ymlaen os nad oes mo’u hangen arnoch chi bellach, drwy eu rhoi i siopau elusen, eu gwerthu mewn arwerthiannau cist car neu drwy eu gwerthu mewn arwerthiannau ar-lein
  • trwsio dillad yn hytrach na’u taflu
  • defnyddio hen ddillad fel cadachau glanhau neu fel gwisgoedd ffansi

Ailgylchu dillad

Gallwch chi fynd â'ch hen ddillad i fanciau ailgylchu - mae mwy na 6,000 ohonynt ar gael drwy'r wlad. Os byddwch chi’n ailgylchu esgidiau, gwnewch yn siŵr eich bod chi’n clymu parau gyda’i gilydd er mwyn sicrhau nad ydyn nhw’n cael eu gwahanu.

Bydd eitemau y mae modd eu defnyddio’n cael eu gwerthu, naill ai drwy siop elusen yn y DU neu dramor. Bydd eitemau nad ydyn nhw’n addas i’w hailddefnyddio yn cael eu troi’n gynnyrch arall, fel padin ar gyfer matresi neu glustogwaith.

Y mater ehangach

Mae gwneud dillad yn gallu niweidio’r amgylchedd mewn nifer o ffyrdd. Er enghraifft:

  • mae’r ynni a ddefnyddir yn cyfrannu at newid yn yr hinsawdd
  • mae angen llawer iawn o ddŵr (ar gyfer pethau fel tyfu cotwm), a gall hyn roi straen ar gyflenwadau mewn gwledydd lle nad oes digon o ddŵr yfed glân
  • Mae 25 y cant o’r holl blaleiddiaid sy’n cael eu defnyddio dros y byd yn cael eu defnyddio ar gyfer tyfu cotwm

Bob blwyddyn ym Mhrydain, bydd pobl yn prynu oddeutu 2 miliwn tunnell o ddillad ac yn taflu oddeutu 1.2 miliwn tunnell. Mae’r niferoedd mawr hyn yn golygu bod yr holl broblemau amgylcheddol yn waeth byth.

Mae oddeutu un rhan o bump o’r dillad sy’n cael eu prynu ym Mhrydain yn rhai ‘ffasiwn cyflym’, pris isel sy’n cael eu disodli’n gyflym gan rai newydd. Fodd bynnag, mae cynhyrchu’r dillad hyn yn rhad yn gallu arwain at broblemau. Er enghraifft:

  • mae prisiau isel yn gallu adlewyrchu amodau gweithio gwael neu brisiau annheg i’r bobl sy’n gwneud y dillad
  • yn aml, dim ond ychydig o weithiau y bydd y dillad hyn yn cael eu gwisgo cyn cael eu disodli, a bydd hyn yn golygu bod mwy o ynni’n cael ei ddefnyddio a mwy o wastraff yn cael ei gynhyrchu

Additional links

Allweddumynediad llywodraeth y DU