Gwefan llywodraeth y DU

Effaith cemegau ar yr amgylchedd

Mae rhai cemegau yn cyrraedd yr afonydd a'r môr

Mae nifer o’r cemegau a ddefnyddir yn y cartref yn amhrisiadwy, ond gall rhai, er enghraifft ffosffadau mewn hylifau glanhau, grynhoi ac achosi niwed i’r amgylchedd.

Mae dŵr gwastraff y cartref o’r sinc, o’r toiled, o’r peiriant golchi dillad ac o’r bath yn llifo i mewn i garthffosydd. Mae’r dŵr gwastraff yna’n llifo i weithfeydd trin, cyn cyrraedd yr afonydd, y llynnoedd a’r moroedd. Bydd y rhan fwyaf o'r cemegau sydd mewn dŵr gwastraff yn cael eu tynnu ohono wrth drin y dŵr, ond mae'n anochel y bydd rhywfaint yn cyrraedd yr afonydd a'r môr, lle gallant beri niwed i fywyd gwyllt.

• Mwy am lygredd

Sut mae bod yn wyrdd wrth lanhau yn eich cartref

Mae golchi dillad ar 30 gradd yr un mor effeithiol

Gallwch wneud nifer o bethau er mwyn bod yn fwy gwyrdd wrth lanhau yn eich cartref:

• peidiwch â bod yn rhy hael â'ch hylif a phowdwr glanhau a golchi - peidiwch â defnyddio mwy na faint a awgrymir y mae arnoch ei angen, a defnyddiwch y cynnyrch glanhau gwanaf ar gyfer y gwaith
• defnyddiwch y dogn lleiaf posib ar gyfer caledwch y dŵr yn eich ardal chi
• mae golchi dillad ar 30 gradd yn arbed ynni, ac mae'r un mor effeithiol wrth olchi llwyth o ddillad budr arferol
• pan fydd yn bosib, ceisiwch olchi'ch dillad yn y peiriant golchi yn hytrach na'u sychlanhau; mae rhai cemegau sychlanhau yn wenwynig ac yn cynnwys sylweddau sy'n disbyddu'r oson
• darllenwch y label a dilyn y cyngor priodol ynghylch storio a gwaredu'r cynhyrchion glanhau
• ailgylchwch ddeunyddiau plastig, cardbord a phecynnau metel yn ôl label y cynnyrch
• peidiwch â thywallt cynhyrchion glanhau i lawr y draen yn ddiangen – cofiwch fod eich gwastraff yn cyrraedd y môr a'r afonydd

• Sut mae helpu'r amgylchedd wrth olchi dillad Opens new window

• Awgrymiadau ar ffyrdd naturiol o lanhau a sgleinio Opens new window

Pa gynhyrchion glanhau ddylech chi eu prynu?

Dyma rai pethau i feddwl amdanynt:

• bydd dewis cynhyrchion crynodedig pan fydd hynny'n bosib yn helpu'r amgylchedd drwy arbed costau pecynnu a chostau cludo
• bydd prynu systemau ail-lenwi hefyd yn helpu i ddefnyddio llai o ddeunydd pecynnu

• Cael gwybod mwy am frandiau ecogyfeillgar Opens new window

Edrych ar y logo

Mae Ecolabel yr Undeb Ewropeaidd (UE) yn gwarantu y bydd y cynnyrch yn peri llai o berygl i'r amgylchedd ac i iechyd pobl, neu'n atal y perygl hwnnw.

Glanhau gyda llai o gemegau

Nid yw’r holl gemegau sydd mewn cynhyrchion glanhau yn niweidiol i’r amgylchedd. Fodd bynnag, os ydych chi am leihau faint o gemegau rydych chi’n eu defnyddio, mae nifer o sylweddau a ddefnyddir o ddydd i ddydd yn hylifau glanhau effeithiol. Er enghraifft, mae finegr a dŵr cynnes yn gwneud glanhawr ffenestri gwych, a gallwch ddefnyddio halen i sgwrio llestri budr.

• Dewisiadau eraill y gellir eu defnyddio yn lle cynhyrchion glanhau cemegol Opens new window