Gwefan llywodraeth y DU

Pwy gaiff dalu cyfraniadau Yswiriant Gwladol gwirfoddol pan fyddant dramor?

Os hoffech chi dalu cyfraniadau Yswiriant Gwladol gwirfoddol pan fyddwch chi dramor, rhaid i un o'r amodau canlynol fod yn berthnasol:

• rhaid eich bod wedi byw yn y DU am gyfnod di-dor o dair blynedd unrhyw bryd cyn gwneud eich taliadau
• cyn i chi fynd dramor, roeddech wedi talu cyfraniadau Yswiriant Gwladol am dair blynedd neu ragor

Bydd angen i chi fodloni meini prawf eraill hefyd, gan ddibynnu ar gyfraniadau ym mha ddosbarth yr hoffech chi eu talu. Mae’r adran isod ‘Cyfraniadau ym mha ddosbarth i’w talu’ yn sôn am hyn.

Manteision talu Yswiriant Gwladol y DU pan fyddwch chi dramor

Os byddwch chi'n symud i fyw dramor, gallai parhau i dalu cyfraniadau Yswiriant Gwladol y DU helpu i ddiogelu eich hawl i gael:

• rhai o fudd-daliadau'r wladwriaeth yn yr Ardal Economaidd Ewropeaidd ac mewn rhai gwledydd y ceir cytundebau cydfuddiannol â hwy – cewch wybod pa wledydd sy’n berthnasol drwy ddilyn y ddolen gyntaf isod
• rhai o lwfansau a budd-daliadau’r wladwriaeth pan fyddwch chi'n dychwelyd i’r DU
• Pensiwn llawn y Wladwriaeth

Gallwch gael gwybod pa rai o fudd-daliadau’r wladwriaeth yn y DU sy’n dibynnu ar gyfraniadau Yswiriant Gwladol drwy ddilyn yr ail ddolen isod.

• Rhestr o wledydd yr Ardal Economaidd Ewropeaidd Opens new window

• Yswiriant Gwladol a budd-daliadau'r wladwriaeth

Gofal iechyd pan fyddwch chi dramor

Yn gyffredinol, nid oes cysylltiad rhwng eich hawl i ofal iechyd tra byddwch chi dramor a’ch cyfraniadau Yswiriant Gwladol. Fel rheol, penderfynir ar hynny yn unol â’ch statws ‘preswylio’ a ‘preswylio’n arferol’ yn y DU – cewch wybod beth mae’r termau hyn yn ei olygu drwy ddilyn y ddolen isod.

• Preswylio, preswylio'n arferol a domisil – diffiniadau manylach gan Gyllid a Thollau EM Opens new window

I gael gwybod rhagor am sut y gallai symud dramor neu yn ôl i’r DU effeithio ar eich budd-daliadau – ac i gael arweiniad ar ofal iechyd pan fyddwch chi dramor neu ar ôl dychwelyd i’r DU – gweler taflen NI38 ‘Social Security abroad’ gan Gyllid a Thollau EM.

• Llwytho taflenni Cyllid a Thollau EM ynghylch treth a byw dramor Opens new window

Ychwanegu at eich cyfraniadau Yswiriant Gwladol

Os byddwch chi’n mynd dramor – hyd yn oed am gyfnod llai na blwyddyn dreth – gall hynny greu bylchau yn eich cofnod cyfraniadau Yswiriant Gwladol. Efallai y bydd hyn yn lleihau nifer y blynyddoedd sy’n cyfrif tuag at Bensiwn llawn y Wladwriaeth ac yn cyfyngu eich hawl i gael rhai o fudd-daliadau’r wladwriaeth pan fyddwch chi'n dychwelyd i'r DU.

Ar yr amod y byddwch chi’n gymwys i wneud cyfraniadau gwirfoddol tra byddwch chi dramor, fel rheol gallwch wneud iawn am unrhyw fwlch yn eich cofnod cyfraniadau Yswiriant Gwladol yn ystod y chwe blwyddyn dreth flaenorol. Os ydych chi dramor neu wedi bod dramor ac am gael gwybod a oes gennych chi fwlch yn eich cofnod, cysylltwch â Gweithiwr Achos Rhyngwladol yn y Swyddfa Cyfraniadau Yswiriant Gwladol.

• Cysylltu â'r Swyddfa Cyfraniadau Yswiriant Gwladol – Tîm Gweithwyr Achos Rhyngwladol

Cyfraniadau ym mha ddosbarth i’w talu

Cyfraniadau Dosbarth 2 Gwirfoddol: rydych chi’n gyflogedig neu’n hunangyflogedig ac yn byw dramor

Ar yr amod eich bod yn bodloni’r amodau y soniwyd amdanynt yn gynharach, gallwch dalu cyfraniadau Yswiriant Gwladol Dosbarth 2 gwirfoddol os ydych chi’n gyflogedig neu’n hunangyflogedig ac yn byw dramor (ond ni chewch wneud hynny os ydych chi’n gyflogedig ac eisoes yn talu cyfraniadau Dosbarth 1).

Er mwyn talu cyfraniadau Dosbarth 2 gwirfoddol rhaid eich bod naill ai:

• wedi bod yn gyflogedig neu’n hunangyflogedig ‘fel rheol’ yn ystod y cyfnod cyn i chi fynd dramor
• neu’n gyflogedig neu’n hunangyflogedig ‘fel rheol’ ond i chi fod yn ddi-waith yn syth cyn i chi fynd dramor (mae 'di-waith' yn golygu wedi cofrestru'n ddi-waith gyda'r Adran Gwaith a Phensiynau ac yn chwilio am waith)

Dyma rai o fanteision cyfraniadau Dosbarth 2:

• maent yn cyfrif tuag at Bensiwn y Wladwriaeth pan fyddwch chi’n ymddeol
• maent yn rhoi’r hawl i chi gael y Lwfans Cyflogaeth a Chymorth (y Budd-dal Analluogrwydd gynt) a budd-daliadau profedigaeth ar ôl i chi ddychwelyd i'r DU

Os hoffech chi gael gwybod a ydych chi'n bodloni’r amodau ar gyfer talu cyfraniadau Yswiriant Gwladol Dosbarth 2 gwirfoddol, cysylltwch â Gweithiwr Achos Rhyngwladol yn y Swyddfa Cyfraniadau Yswiriant Gwladol.

• Cysylltu â’r Swyddfa Cyfraniadau Yswiriant Gwladol – Tîm Gweithwyr Achos Rhyngwladol

• Cyfraniadau Yswiriant Gwladol Dosbarth 2

Dosbarth 3: rydych chi’n ddi-waith ac yn byw dramor, heb hawl i wneud taliadau Dosbarth 2, neu mae gennych fylchau yn eich cyfraniadau ar gyfer y flwyddyn dreth

Os ydych chi’n ddi-waith neu ddim yn cael gwneud taliadau Dosbarth 2 a’ch bod yn bodloni’r amodau y soniwyd amdanynt yn gynharach, gallwch dalu cyfraniadau Yswiriant Gwladol Dosbarth 3 gwirfoddol. Gallwch hefyd dalu cyfraniadau Dosbarth 3 os nad ydych chi wedi talu digon o gyfraniadau Dosbarth 1 neu Ddosbarth 2 yn y flwyddyn dreth er mwyn i’r flwyddyn gyfrif tuag Bensiwn y Wladwriaeth neu fudd-daliadau eraill y wladwriaeth.

Nid oes gan gyfraniadau Yswiriant Gwladol Dosbarth 3 gymaint o fanteision â chyfraniadau Dosbarth 2. Er enghraifft, maent yn diogelu hawl eich cymar i gael budd-daliadau profedigaeth, ond nid ydynt yn rhoi hawl i chi gael y Lwfans Cyflogaeth a Chymorth pan fyddwch chi’n dychwelyd i’r DU.

• Cyfraniadau Yswiriant Gwladol gwirfoddol - gwybodaeth sylfaenol

Gallwch gael gwybod sut mae gwneud cais a thalu eich cyfraniadau Yswiriant Gwladol yn yr adrannau canlynol.

Sut mae gwneud cais i dalu cyfraniadau gwirfoddol os ydych chi’n byw dramor

Gallwch wneud cais drwy ddefnyddio ffurflen CF83, ‘Ffurflen gais i dalu Cyfraniadau Yswiriant Gwladol dramor’. Mae’r ffurflen hon a'r nodiadau canllaw perthnasol ar gefn taflen NI38. Llenwch y ffurflen a'i dychwelyd at Weithiwr Achos Rhyngwladol yn y Swyddfa Cyfraniadau Yswiriant Gwladol.

• Llwytho taflenni Cyllid a Thollau EM ynghylch treth a byw dramor Opens new window

• Cysylltu â’r Tîm Gweithwyr Achos Rhyngwladol – Swyddfa Cyfraniadau Yswiriant Gwladol

Sut mae talu cyfraniadau gwirfoddol os ydych chi’n byw dramor

Gallwch dalu cyfraniadau Yswiriant Gwladol gwirfoddol mewn dwy ffordd:

• drwy Ddebyd Uniongyrchol bob pedair neu bum wythnos
• taliad blynyddol

• Sut mae talu cyfraniadau Yswiriant Gwladol Dosbarth 2 os ydych chi’n hunangyflogedig Opens new window

• Sut mae talu Yswiriant Gwladol Dosbarth 3 gwirfoddol Opens new window

Enwebu asiant i dalu ar eich rhan

Os hoffech chi enwebu asiant i wneud eich taliadau ar eich rhan, bydd angen i chi ddarparu ei fanylion wrth lenwi ffurflen CF83. Os oes angen i’ch asiant drafod eich cyfrif â Chyllid a Thollau EM, dylech hefyd lenwi ffurflen 64-8.

• Awdurdodi cyfrifydd i ddelio â Chyllid a Thollau EM ar eich rhan Opens new window

Mwy o ddolenni defnyddiol

• Nawdd Cymdeithasol dramor Opens new window

• Preswylio, preswylio'n arferol a domisil – diffiniadau manylach gan Gyllid a Thollau EM Opens new window

• Cymorth gyda ffeiliau PDF

• Yswiriant Gwladol - yn fras