Gwefan llywodraeth y DU

Nodwch fod gan y wefan hon system allweddumynediad llywodraeth y DU

Gwasanaethau cyhoeddus i gyd yn un lle

Trefn llywio pennaf

Dydd Mercher, 3 Hydref 2012

Y cartref a'r gymuned

Cynlluniau perchnogaeth tai cost isel - canllaw

Mae amrywiaeth o gynlluniau ar gael i'ch helpu i brynu tŷ. Gallech fod yn gymwys os ydych yn denant i'r cyngor neu i gymdeithas dai, yn weithiwr allweddol neu'n brynwr tro cyntaf. Yma cewch wybod pa gynlluniau a allai fod ar gael i chi.

Help ar gyfer tenantiaid tai cyngor neu denantiaid cymdeithasau tai i brynu tŷ

Os ydych yn denant i'r cyngor neu i gymdeithas dai, mae dau fath o gynllun ar gael i'ch helpu i brynu tŷ.

Cynlluniau disgownt

Cynigir y rhain gan landlordiaid cymdeithasol (cynghorau a chymdeithasau tai) i roi'r cyfle i'w tenantiaid brynu'r tŷ y maent yn ei rentu am bris gostyngedig. Cyfrifir y disgownt ar sail lle yr ydych yn byw, faint yw gwerth yr eiddo a'r gyfran y byddwch yn ei phrynu.

Y ddau brif gynllun disgownt yw'r cynllun ‘Hawl i Brynu’ i denantiaid y cyngor a ‘Hawl i Gaffael’ i denantiaid cymdeithasau tai. Dilynwch y dolenni isod i gael rhagor o wybodaeth am bob cynllun.

Cynlluniau disgownt

Efallai y bydd eich cyngor hefyd yn rhedeg cynllun cymell ariannol. Os ydych yn denant i'r cyngor, mae'n bosib y bydd y cyngor yn cynnig arian i chi i symud i dŷ llai. Mae'n bosib y bydd y cyngor yn gwneud hyn fel y gallant ddefnyddio'r lle i roi cartref i bobl sydd ar eu rhestr aros. Mae manylion y cynllun yn amrywio o'r naill gyngor i'r llall, ac nid yw pob cyngor yn cynnig y cynllun. I gael rhagor o wybodaeth, cysylltwch ag adran dai eich cyngor lleol.

Cynlluniau 'Cymorth Prynu'

Gallech gael cymorth i brynu tŷ drwy gynllun Cymorth Prynu. Maent yn agored i aelwydydd sy'n ennill llai na £60,000 y flwyddyn na fyddent, fel arall, yn gallu prynu tŷ.

Gallech fod yn gymwys:

  • os ydych yn brynwr tro cyntaf
  • os oeddech chi'n arfer bod yn berchen ar dŷ ond na allwch fforddio prynu heb gymorth erbyn hyn (efallai am eich bod chi a'ch partner wedi gwahanu)
  • os ydych yn denant i'r cyngor neu i gymdeithas dai
  • os ydych yn 'weithiwr allweddol' (yn weithiwr allweddol yn y sector cyhoeddus, er enghraifft nyrs neu athro)

Dilynwch y ddolen isod i weld a ydych chi'n weithiwr allweddol.

Opsiynau Cymorth Prynu

Ceir dau brif ddewis gyda chynllun Cymorth Prynu:

  • 'Y cynllun Cymorth Prynu Uniongyrchol' - cymorth i brynu eiddo ar safleoedd datblygwyr penodol drwy fenthyciad ecwiti o hyd at 30 y cant o werth yr eiddo
  • 'Cymorth Prynu - Tŷ Newydd' - sy'n helpu pobl i brynu cyfran o dŷ sydd wedi'i adeiladu o'r newydd a thalu rhent ar y gweddill

Ceir hefyd y cynllun ‘Cymorth Prynu Tŷ Cymdeithasol’ i denantiaid o gynghorau a chymdeithasau tai sy’n rhan o’r cynllun. Mae’n helpu tenantiaid i brynu o leiaf 25 y cant o werth yr eiddo a thalu rhent ar y gweddill.

Os nad ydych yn gallu fforddio prynu cyfran o'r tŷ drwy un o'r cynlluniau hyn, gallech gael cymorth gan 'Cymorth Prynu i Rentu'. Gallech rentu eiddo wedi'i adeiladu o'r newydd am gyfnod penodol. Yn ystod y cyfnod hwn, gallech gynilo blaendal i brynu cyfran o'r eiddo drwy'r cynllun Cymorth Prynu-Adeiladau Newydd.

Cynllun ar gyfer Prynwyr Tro Cyntaf

Os ydych chi'n prynu tŷ am y tro cyntaf efallai y bydd modd i chi gymryd rhan yn y cynllun ar gyfer rhai sy'n Prynu Tŷ am y Tro Cyntaf i'ch helpu i brynu tŷ sydd wedi ei adeiladu o'r newydd.

Dim ond ar ddatblygiadau tai penodol y mae'r cynllun ar gael, felly holwch yr asiant Cymorth Prynu ar gyfer eich ardal chi.

Asiantau Cymorth Prynu

Mae'r cynlluniau Cymorth Prynu yn cael eu rhedeg gan asiantau Cymorth Prynu, a all eich helpu gyda'r broses ymgeisio ar gyfer cael tŷ drwy'r cynllun. Cymdeithasau Tai a benodwyd yw'r asiantau Cymorth Prynu sy'n rheoli tai ar gyfer pobl sy'n cael anhawaster prynu tŷ.

Os ydych chi'n meddwl eich bod yn gymwys i gael cymorth i gael tŷ drwy gynllun Cymorth Prynu, cysylltwch â'r asiant Cymorth Prynu ar gyfer yr ardal lle’r ydych yn dymuno byw.

Gallwch ddod o hyd i'ch asiant Cymorth Prynu lleol drwy ddilyn y ddolen isod.

Os ydych chi'n denant i'r cyngor neu i gymdeithas dai, sydd â diddordeb yn yr opsiwn Cymorth Prynu, cysylltwch â'ch landlord i weld a yw'r cynllun ar gael i chi.

Anabledd a chynlluniau Cymorth Prynu

Os oes gennych anableddau tymor hir, gallwch hefyd brynu tŷ ar sail rhan-berchnogaeth. Cysylltwch â'r asiant Cymorth Prynu yn eich ardal os ydych o'r farn eich bod yn gymwys ar gyfer cynllun Cymorth Prynu. Mae'n bosib y bydd yr asiant Cymorth Prynu yn eich rhoi mewn cysylltiad â darparwr arbenigol sydd â phrofiad helaeth o helpu pobl gydag anableddau tymor hir.

Prynu eich cartref

Mae prynu tŷ yn ymrwymiad ariannol enfawr sy'n golygu costau uniongyrchol, megis costau cyfreithiol, unrhyw flaendaliadau ac o bosib Treth Stamp ar Dir. Bydd yn rhaid i chi hefyd rhaid i chi dalu costau parhaus, fel talu morgais, talu am atgyweiriadau a chostau gwasanaeth. Gallwch gyfrifo rhai o'r costau posib sy'n gysylltiedig â phrynu eich tŷ drwy ddarllen ‘Cynllunio i brynu cartref’.

Mwy o ddolenni defnyddiol

Yn yr adran hon...

Allweddumynediad llywodraeth y DU