Gwefan llywodraeth y DU

Sut mae'n gweithio

Mae'r Cynllun Cymorth Prynu-Tŷ Cymdeithasol yn rhoi'r cyfle i denantiaid tai cyngor a chymdeithasau tai brynu cyfran o werth y farchnad eu cartref presennol. Mae hefyd yn rhoi gostyngiad o rhwng £9,000 ac £16,000 i chi, gan ddibynnu ar leoliad yr eiddo a maint y gyfran yr ydych yn ei phrynu.

Nid yw pob cyngor lleol na chymdeithas dai yn cynnig y cynllun. Bydd angen i chi ofyn i'ch cyngor lleol neu'ch asiantaeth dai a ydynt yn cynnig y cynllun neu a yw eich cartref wedi'i gynnwys yn y cynllun.

• Dod o hyd i'ch cyngor lleol

Gall tenantiaid brynu o leiaf 25 y cant o werth yr eiddo a thalu rhent cychwynnol o ddim mwy na thri y cant o werth marchnad gweddill yr ecwiti y mae'r landlord yn berchen arno. Bydd faint o ostyngiad gewch chi yn gymesur â'r gyfran o'r eiddo a brynwch.

Gallech brynu 100 y cant o werth yr eiddo gyda'r gostyngiad llawn os gallwch ei fforddio.

Mae gan y prynwr hawl i ostyngiad ar unrhyw gyfrannau eraill y byddant yn eu prynu, nid dim ond ar y gyfran gychwynnol. Felly gyda'r enghraifft uchod, os gwnaethoch brynu 25 y cant ychwanegol, byddech yn cael gostyngiad ychwanegol o £4,000.

Pwy all wneud cais

Dim ond os yw'r canlynol yn berthnasol y gallwch gael Cymorth i Brynu Tŷ Cymdeithasol:

• rydych yn denant i awdurdod lleol neu gymdeithas dai ac mae'ch landlord yn cynnig y cynllun
• rydych yn byw mewn tŷ sy'n gymwys ar gyfer y cynllun
  
• rydych wedi bod yn denant am isafswm o ddwy flynedd (neu bum mlynedd os daethoch yn denant ar ôl 18 Ionawr 2005)

Os oes gennych denantiaeth ar y cyd, fel arfer byddwch yn prynu gyda'r tenant arall. Cewch hefyd gynnwys hyd at dri aelod o'ch teulu - ar yr amod eu bod wedi byw gyda chi am 12 mis cyn i chi wneud cais am y cynllun. Efallai y bydd tenantiaethau blaenorol gyda'r cyngor yn cyfrif, hyd yn oed os nad oedden nhw'n dilyn ei gilydd yn barhaus.

Ni chewch wneud cais os yw'r canlynol yn berthnasol:

• mae gennych brydles hir, trwydded neu denantiaeth fyrddaliol sicr
• rydych wedi derbyn gorchymyn atal yn sgîl ymddygiad gwrthgymdeithasol
• mae achos methdalu ar y gweill yn eich erbyn
• rydych wedi derbyn gorchymyn llys sy'n golygu bod yn rhaid i chi adael yr eiddo

• Gwybodaeth fanwl am gymhwysedd Opens new window

Sut i wneud cais

Rhaid gwneud cais yn uniongyrchol i'ch landlord (y cyngor lleol neu'r gymdeithas dai). Os ydych chi'n denant i'r awdurdod lleol cysylltwch â'ch cyngor lleol. Mae gan yr Awdurdod Gwasanaethau i Denantiaid restr o bob cymdeithas dai - a elwir hefyd yn Landlordiaid Cymdeithasol Cofrestredig.

Bydd y ddolen isod yn eich galluogi i chwilio am fanylion cyswllt eich cymdeithas dai yn ôl enw, math a rhif cofrestru.

• Dod o hyd i’ch cymdeithas dai gyda’r Awdurdod Gwasanaethau Tenantiaid Opens new window

• Dod o hyd i'ch cyngor lleol