Gwefan llywodraeth y DU

Sut mae’r CSA yn gwneud penderfyniadau am gynhaliaeth plant

Mewn unrhyw achos cynhaliaeth plant, bydd y CSA yn casglu gwybodaeth gan y ddau riant am:

• eu hamgylchiadau teuluol
• incwm y rhiant dibreswyl

Rhiant dibreswyl yw’r rhiant nad yw’r plentyn yn byw gyda hwy fel arfer.

Mae’r CSA yn defnyddio’r wybodaeth yma i weithio allan faint o gynhaliaeth plant ddylai gael ei thalu i’r rhiant â gofal. Rhiant â gofal neu berson â gofal yw’r rhiant neu ofalwr y mae’r plentyn yn byw gyda hwy fel arfer.

Bydd y CSA bob tro yn anfon llythyr at y ddau riant i ddweud wrthynt eu penderfyniad am:

• swm y gynhaliaeth plant ddylai gael ei thalu
• sut a phryd dylai cynhaliaeth plant gael ei thalu a’i chael

Beth allwch ei wneud os byddwch yn anghytuno gyda phenderfyniad

Gallwch ofyn i’r CSA ail edrych ar eu penderfyniad os credwch eu bod wedi:

• gwneud y penderfyniad anghywir
• wedi methu rhai ffeithiau pwysig neu dystiolaeth

Rhaid i chi wneud hyn o fewn mis i’r dyddiad sydd ar ben y llythyr sy’n dweud wrthych am y penderfyniad.

Y ffordd gyflymaf o gael y CSA i ail edrych ar y penderfyniad yw cysylltu gyda hwy dros y ffôn. Gallwch gael y manylion cysywllt sydd eu hangen arnoch ar ben unrhyw lythyr mae’r CSA wedi ei anfon atoch.

• Cysylltu â’r CSA Opens new window

Os ydych wedi gofyn i rywun eich cynrychioli, gall y person hwnnw ofyn i’r CSA ail edrych ar y penderfyniad. Gall y CSA ddim ond derbyn hyn os dywedoch wrthynt yn ysgrifenedig bod y person yma yn gweithredu fel eich cynrychiolydd.

Dylai’r CSA egluro’r rhesymau am y penderfyniad ac yna ei newid os yw’n anghywir.

Beth fydd yn digwydd os na fydd y penderfyniad yn cael ei newid?

Os bydd y CSA yn penderfynu bod y penderfyniad yn gywir, byddant yn dweud wrth y rhiant a gwestiynodd y penderfyniad bod y penderfyniad gwreiddiol yn dal i sefyll.

Os nad fydd y rhiant yma yn fodlon gyda hyn a bod y penderfyniad yn ymwneud â swm y gynhaliaeth plant, mae ganddynt hawl i apelio yn erbyn y penderfyniad. Nid oes unrhyw hawl apelio yn erbyn penderfyniadau am sut a phryd i dalu cynhaliaeth plant.

Mae apêl yn broses swyddogol sy’n cael ei rheoli gan y Weinyddiaeth Gyfiawnder. Bydd tribiwnlys annibynnol yn edrych eto ar benderfyniad y CSA. Gall gymryd peth amser i ddod i ganlyniad.

Cewch fwy o wybodaeth yma am sut i apelio a beth mae hyn yn ei olygu drwy ddefnyddio’r cyswllt isod.

• Apelio yn erbyn penderfyniad y CSA

Beth fydd yn digwydd os caiff y penderfyniad ei newid

Os bydd y CSA yn penderfynu newid eu penderfyniad, byddant yn anfon llythyr at y ddau riant i gadarnhau beth yw’r penderfyniad newydd. Gall y naill riant ofyn i’r CSA ail edrych ar y penderfyniad newydd neu apelio yn ei erbyn os ydynt yn parhau i fod yn anfodlon.

Talu cynhaliaeth plant yn ystod y cyfnod adolygu neu apêl

Tra bydd y penderfyniad yn cael ei adolygu neu fod apêl yn ei erbyn, rhaid i’r rhiant dibreswyl barhau i dalu cynhaliaeth plant tan i’r mater gael ei ddatrys.