Gwefan llywodraeth y DU

Y gwahaniaeth rhwng gwybodaeth a chyngor

Os ydych yn chwilio am gyngor ar gynilion neu fuddsoddiadau mae'n bwysig ystyried rhai pwyntiau allweddol:

Cael cyngor am fuddsoddiadau

Gall buddsoddiadau dyfu, ond nid yw hyn yn sicr - gallai eu gwerth ostwng neu gallech golli'ch arian i gyd. Oherwydd y risgiau hyn mae'n bwysig felly ystyried cael cyngor ariannol cyn prynu buddsoddiad. Bydd ymgynghorydd yn edrych ar eich amgylchiadau a'ch anghenion unigol cyn gwneud argymhelliad a bydd yn esbonio unrhyw risgiau wrth fuddsoddi.

Awdurdodiad gan yr Awdurdod Gwasanaethau Ariannol

Gall ymgynghorwyr ariannol fod wedi'u hawdurdodi i gynnig cyngor mewn un maes neu fwy, megis pensiynau, yswiriant bywyd/unrhyw yswiriant ar wahân i yswiriant bywyd, buddsoddiadau cyffredinol a/neu morgeisi.

Cyn gwneud argymhelliad, rhaid i ymgynghorwyr ariannol fod wedi:

Cymharu'r gwasanaeth a'r cynnyrch sydd ar gael

Dan reolau'r Awdurdod Gwasanaethau Ariannol, rhaid i ymgynghorwyr ariannol roi dogfennau i chi sydd â'r arwydd 'Ffeithiau allweddol' arnynt. Mae'r rhain mewn fformat safonol ac wedi'u cynllunio i'w gwneud yn haws i chi gymharu'r hyn a gynigir i chi drwy egluro:

(Dim ond os yw cwmnïau'n argymell cynnyrch o'r farchnad gyfan y gallant ddweud eu bod yn cynnig 'cyngor annibynnol' a hefyd yn cynnig yr opsiwn i chi dalu ffi yn hytrach na chomisiwn.)

Rhaid i ymgynghorydd ariannol hefyd roi dogfen 'nodweddion allweddol' i chi cyn i chi brynu unrhyw gynnyrch buddsoddi (a elwir weithiau'n 'ddatganiad nodweddion allweddol' ar gyfer morgeisi). Bydd hon yn esbonio natur, nodau a risgiau'r cynllun mewn fformat safonol i'ch helpu chi i ddeall y cynnyrch a'i gymharu â chynnyrch eraill. Bydd hefyd yn cadarnhau sut y bydd eich ymgynghorydd yn cael ei dalu.

• Cael cyngor ariannol – dysgu mwy Opens new window

• Gweld a yw cwmni ariannol wedi'i awdurdodi Opens new window

Cynnyrch cynilo

Oherwydd mai 'risg isel' yw cynnyrch cynilo (fel arfer byddwch yn cael yr hyn yr ydych wedi'i roi yn y cynnyrch yn ôl, a llog fel arfer ar ben hynny), does dim rhaid i ymgynghorwyr ariannol fod wedi'u hawdurdodi'n benodol gan yr Awdurdod Gwasanaethau Ariannol i roi cyngor amdanynt. Ond, os yw ymgynghorydd eisoes yn rhoi cyngor i chi am fuddsoddiadau, gallant eich helpu i ddewis cynnyrch cynilo'n seiliedig ar y wybodaeth sydd ar gael.

Yn yr un modd, bydd banciau, cymdeithasau adeiladu a Chynilion a Buddsoddiadau Cenedlaethol (NS&I) yn rhoi 'gwybodaeth' i chi a fydd yn eich helpu i ddewis o'u cynnyrch cynilo eu hunain, a gallant roi cyngor i chi ond chi fydd yn gwneud y penderfyniad terfynol bob amser.

Wrth gwrs, does dim rhaid i chi gymryd cyngor gan unrhyw un ynghylch eich penderfyniadau am gynilo: gallwch chi eich hun gymharu'r hyn sydd ar gael, gan ddefnyddio tablau mewn cylchgronau arbenigol, y papurau dydd Sul ac ar-lein (gan gynnwys tablau cymharu'r Awdurdod Gwasanaethau Ariannol) ac wedyn gwneud eich penderfyniad eich hun.

• Dysgu am y prif fathau o gynnyrch cynilo a buddsoddi

• Cynnyrch cynilo a gynigir gan NS&I Opens new window

• Defnyddio tablau cymharu'r Awdurdod Gwasanaethau Ariannol (FSA) i gymharu cynnyrch cynilo Opens new window

Sut i ddod o hyd i ymgynghorydd ariannol

Mae ymgynghorwyr ariannol wedi'u rhestru mewn llyfrau ffôn a thudalennau busnes, ac ar y rhyngrwyd (mae'r ddolen isod i'r Awdurdod Gwasanaethau Ariannol yn fan cychwyn da). Gallwch hefyd ofyn i ffrindiau am argymhellion personol.

Mae gan y rhan fwyaf o fanciau a chymdeithasau adeiladu ymgynghorwyr ariannol hefyd. Cofiwch eu bod yn aml wedi eu clymu i werthu cynnyrch eu cwmni, neu ystod gyfyngedig o gynnyrch eraill.

• Gwybodaeth gan yr Awdurdod Gwasanaethau Ariannol am sut i ddod o hyd i ymgynghorydd ariannol Opens new window

All brocer stoc roi cyngor i chi?

Mae broceriaid stoc yn cael eu hawdurdodi a'u rheoleiddio gan yr Awdurdod Gwasanaethau Ariannol. Awdurdodir rhai i roi 'gwasanaeth gweithredu yn unig' (maent yn prynu ac yn gwerthu cyfranddaliadau ar eich rhan am ffi ond nid ydynt yn rhoi cyngor). Awdurdodir eraill i gynnig cyngor am beth i'w brynu neu beth i'w werthu. Fel arfer byddant yn codi ffi ychwanegol am roi cyngor.

• Chwilio ar-lein am frocer stoc ar gyfer cleientiaid preifat neu reolwr arian Opens new window

Mwy o ddolenni defnyddiol

• Treth ar arbedion a buddsoddiadau

• Cymorth gyda buddsoddiadau – Gwasanaeth Cynghori Ariannol Opens new window

• Cynllunio eich arian personol

Cysylltiadau defnyddiol

• Cysylltiadau arian, treth a budd-daliadau

• Cymorth a chyngor am ddim