Gwefan llywodraeth y DU

Help i ddod o hyd i waith

Pa fath bynnag o swydd yr ydych yn chwilio amdani, bydd angen i chi wybod ym mhle i chwilio. Gellir hysbysebu swyddi gwag mewn amryw o wahanol lefydd, gan gynnwys y canlynol:

• gwefannau sy'n dangos swyddi gwag
• papurau newydd lleol neu genedlaethol
• swyddfa Connexions neu Ganolfan Byd Gwaith leol
• asiantaethau recriwtio
• swyddfeydd gyrfa ac ar hysbysfyrddau mewn colegau a phrifysgolion
• ffenestri siopau

Os oes gennych ddiddordeb mewn dod o hyd i swydd mewn maes penodol, mae'n werth ymchwilio pa wefannau ac asiantaethau cyflogi sy'n arbenigo yn y maes hwnnw. Bydd hyn yn eich arbed rhag gorfod chwilio'n ddiangen.

Os ydych chi dros 16 oed, gall eich canolfan Connexions leol eich helpu i ddod o hyd i waith yn eich ardal chi, a gallwch ddod o hyd i fanylion am fathau o swyddi ac am y sgiliau sydd eu hangen i'w gwneud yng nghronfa ddata gyrfaoedd Jobs 4U.

• Cael swydd yn ystod y gwyliau

• Dod o hyd i'ch cynghorydd Connexions agosaf Opens new window

• Cael gwybod am wahanol swyddi a gyrfaoedd Opens new window

Meithrin eich sgiliau

Pan fyddwch yn gwneud cais am swydd, byddwch fel arfer yn gorfod disgrifio pa mor dda y mae eich sgiliau a'ch profiad gwaith blaenorol yn cyd-fynd â disgrifiad y swydd. Hyd yn oed os nad oes gennych lawer o brofiad o fod mewn gweithle, ceir sgiliau allweddol y bydd cyflogwyr yn chwilio amdanynt y gall unrhyw un eu harddangos. Ymhlith y rhain, mae:

• sgiliau cyfathrebu da
• tystiolaeth o waith tîm
• meithrin perthynas waith ag eraill
• sgiliau cyfrifiadurol a Thechnoleg Gwybodaeth

Meddyliwch am yr hyn y mae'r ysgol a'r coleg wedi ei ddysgu i chi ac am unrhyw sgiliau sydd gennych ar ôl cymryd rhan mewn gweithgareddau. Er enghraifft, efallai eich bod wedi gwneud un o'r canlynol:

• wedi creu eich gwefan neu'ch blog eich hun
• wedi cymryd rhan mewn cynllun Dug Caeredin
• wedi bod yn aelod o dîm chwaraeon

Mae pob un o'r enghreifftiau hyn yn defnyddio sgiliau y bydd cyflogwyr yn chwilio amdanynt, yn ogystal â sgiliau cyffredinol fel dangos blaengaredd ac ymrwymiad.

• Gwirfoddoli os ydych chi rhwng 14 a 19 oed

• Sgiliau ar gyfer gweithio os ydych chi dan 19 oed (adran addysg a dysgu)

• Prentisiaethau (adran addysg a dysgu)

CVs, llythyrau eglurhaol a ffurflenni cais

Pan fyddwch wedi dod o hyd i swydd yr ydych chi'n meddwl y gallech ei gwneud, mae gwahanol ffyrdd y gallai cwmnïau ofyn i chi wneud cais amdani.

Curriculum vitae (CV)
Dogfen fer sy'n rhestru'ch manylion personol, eich sgiliau a'ch profiadau yw curriculum vitae neu CV. Bydd cyflogwyr yn penderfynu a ydynt am eich gwahodd i gyfweliad ar sail y CV hwn yn unig, felly mae'n bwysig ei fod yn gywir, yn eich disgrifio mewn ffordd bositif ac yn cyd-fynd â'r disgrifiad swydd.

• Creu eich CV cyntaf

Llythyr eglurhaol
Pan fyddwch yn anfon CV, gofynnir yn aml i chi gyflwyno llythyr eglurhaol gydag ef.

Dylech ddefnyddio'r llythyr i werthu eich hun, i egluro pan eich bod yn addas ar gyfer y swydd ac i ddisgrifio sut mae'r wybodaeth yn eich CV yn berthnasol i'r swydd yr ydych yn ymgeisio amdani.

Pan fyddwch yn ysgrifennu'r llythyr, dylech wneud y canlynol:

• ei gadw i un ochr o bapur A4 ar y mwyaf, a phwysleisio pa mor addas ydych ar gyfer y swydd
• defnyddio cyfrifiadur i'w ysgrifennu bob amser, onid yw'r hysbyseb swydd yn gofyn am lythyr yn eich llawysgrifen chi
• cynnwys teitl y swydd neu rif cyfeirnod y swydd yr ydych yn ymgeisio amdani
• gofyn i rywun arall edrych drosto i chwilio am wallau sillafu cyn i chi ei anfon; peidiwch â dibynnu ar wirydd sillafu ar gyfrifiadur, gan fod y rhain yn aml yn gallu bod yn annibynadwy
  

• Dod o hyd i'ch cynghorydd Connexions agosaf Opens new window

Ffurflenni cais
Bydd rhai cwmnïau'n gofyn i chi lenwi ffurflen gais yn hytrach nag anfon CV. Os gofynnir i chi lenwi ffurflen:

• cofiwch ddarllen a dilyn yr holl gyfarwyddiadau'n ofalus
• dylech ddrafftio'ch atebion ar bad ysgrifennu i ddechrau a chael rhywun arall i'w darllen
• ni ddylech dorri a phastio'ch CV ar y ffurflen – bydd hyn yn edrych yn ddiog
• byddwch yn onest a thynnwch sylw at y modd y mae'ch sgiliau'n berthnasol i'r swydd gymaint ag y gallwch

Mynd i gyfweliad

Os yw cyflogwr yn hoffi'r hyn y mae'n ei weld ar eich ffurflen gais neu'ch CV, gallech dderbyn gwahoddiad i fynd i gyfweliad. Yn ogystal â bod yn gyfle i gyflogwr gael gwybod mwy amdanoch chi ac i benderfynu a fyddech chi'n addas ar gyfer y swydd, mae'n gyfle i chi ofyn cwestiynau am y swydd i weld ai dyma beth rydych chi'n chwilio amdano.

Cyn mynd i'r un cyfweliad, gwnewch yn siŵr eich bod wedi gwneud rhywfaint o waith ymchwil am y cwmni. Edrychwch ar wefan y cwmni i weld pa waith y mae'n ei wneud ar hyn o bryd ac i gael gwybod am unrhyw ddatblygiadau diweddar. Bydd dangos bod gennych ddealltwriaeth o'r diwydiant ehangach yn gyffredinol yn gwneud i chi sefyll allan oddi wrth y rhai eraill a fydd yn cael eu cyfweld.

Megis gyda chyfweliadau ar gyfer mynd i goleg neu brifysgol, ceir rhai rheolau synnwyr cyffredin y dylech eu dilyn:

• gwnewch yn siŵr eich bod yn gwybod ym mhle y bydd y cyfweliad yn cael ei gynnal ac â phwy y byddwch yn siarad
• byddwch yn brydlon
• hyd yn oed os oes naws anffurfiol i'r gweithle, bydd gwisgo'n daclus yn creu argraff dda bob amser
• dywedwch y gwir; os dywedwch gelwydd mewn cyfweliad ac y gofynnir i chi fanylu ar y mater, bydd yn amlwg nad ydych yn gwybod am beth yr ydych yn sôn
• unwaith y bydd y cyfweliad wedi dod i ben, gofynnwch o leiaf un cwestiwn am y gwaith ei hun

• Mwy o awgrymiadau am roi argraff dda mewn cyfweliad Opens new window

• Beth i'w wisgo ar gyfer cyfweliad am swydd Opens new window

Cymorth wrth chwilio am waith

Os ydych chi’n 18 neu drosodd ac yn chwilio am waith, mae’n bosib y byddwch yn gallu hawlio Lwfans Chwilio Gwaith.

Nid yw’n bosib fel arfer i hawlio Lwfans Chwilio Gwaith os ydych o dan 18, ond os ydych chi’n 16 neu 17, mae’n bosib y byddwch yn gallu hawlio mewn amgylchiadau penodol.

• Budd-daliadau i bobl ifanc

• Lwfans Ceisio Gwaith (adran arian, treth a budd-daliadau)