Gwefan llywodraeth y DU

Nodwch fod gan y wefan hon system allweddumynediad llywodraeth y DU

Gwasanaethau cyhoeddus i gyd yn un lle

Trefn llywio pennaf

Dydd Mercher, 3 Hydref 2012

Paratoi eich beic cyn ei ddefnyddio

Os yw'ch beic yn rhy fawr, neu os yw'r sedd neu'r bar llywio yn y safle anghywir, ni fyddwch yn gallu ei reoli'n iawn. Dylech hefyd archwilio eich beic yn rheolaidd er mwyn gwneud yn siŵr ei fod mewn cyflwr da. Yma cewch gyngor ar wneud yn siŵr bod eich beic yn barod i'w ddefnyddio.

Dewis beic o'r maint cywir

Mae angen i chi fod yn gyfforddus ac mae'n bwysig i chi allu stopio'n ddiogel ar eich beic, felly gwnewch yn siŵr bod ei faint yn addas ar eich cyfer chi. Sefwch dros ffrâm y beic. Os yw ei faint yn gywir, dylech allu gwneud y canlynol yn hwylus:

  • rhoi eich dwy droed yn fflat ar y llawr
  • mynd ar y beic yn hawdd, a mynd oddi arno
  • codi'r olwyn flaen o leiaf 5 centimetr oddi ar y llawr yn ddidrafferth

Uchder y sedd a'r bar llywio

Dylai eich sedd a'r bar llywio fod ar uchder sy'n gyfforddus i chi. Rhowch un sawdl ar y pedal. Dylai eich coes sythu pan mae'r pedal ar y pwynt pellaf o'r sedd. Gwnewch yn siŵr nad ydych yn codi'r sedd nes eich bod yn gweld y marc ar bostyn y sedd sy'n dangos na ellir codi dim mwy arni. Os oes angen i'r sedd fod mor uchel â hyn i chi allu eistedd yn gyfforddus, mae'n debygol bod y beic yn rhy fach i chi.

Gwneud yn siŵr bod eich beic yn addas i'w ddefnyddio

Dylech archwilio eich beic yn rheolaidd i wneud yn siŵr ei fod yn gweithio'n iawn.

Yr olwynion a'r teiar blaen

Gafaelwch ym mholyn y bar llywio i godi tu blaen y beic, yna:

  • tarwch ben uchaf yr olwyn gyda'ch llaw i wneud yn siŵr nad yw'n disgyn o'r fforc nac yn symud o ochr i ochr
  • gwnewch yn siŵr nad yw'r olwyn yn symud o ochr i ochr pan rydych chi'n ceisio'i siglo er mwyn sicrhau nad yw'r berynnau wedi gwisgo
  • troellwch yr olwyn flaen – ddylai'r brêcs ddim rhwbio yn erbyn ochr yr olwyn
  • gwasgwch ochrau'r teiar – os yw'n teimlo'n feddal rhowch fwy o wynt ynddo
  • cadwch olwg am fylchau, toriadau neu ymchwyddiadau ar y teiars – mae'r rhain yn arwyddion bod y teiars wedi gwisgo a bod angen cael rhai newydd

Os oes gennych chi giard mwd blaen, dylid cael bwlch o 5 milimetr o leiaf rhwng y giard mwd blaen a'r teiar. Tynnwch y giard mwd os yw'n rhwbio yn erbyn blaen eich esgid pan rydych chi'n pedlo.

Gafaelwch yn y sedd er mwyn codi cefn y beic a gwnewch yr un archwiliadau eto ar yr olwynion cefn.

Brêcs

Defnyddiwch y brêc blaen. Gwnewch yn siŵr:

  • bod y brêcs yn gweithio – gwthiwch y beic yn ei flaen gyda'r brêcs ymlaen
  • bod y padiau brêc yn gorwedd yn gytbwys ar ymyl yr olwyn – ddylen nhw ddim cyffwrdd ar un pen ond ddim ar y llall
  • nad yw'r ceblau y tu mewn i liferi'r brêc wedi breuo
  • bod liferi'r brêc a'r gripiau llaw yn dynn ar y bar llywio, bod yr holl nytiau a'r sgriwiau yn sownd a bod y ddau ben i diwb y bar llywio wedi'u gorchuddio

Defnyddiwch y brêc ôl a gwneud yr un archwiliadau eto. Dylai'r teiar ôl lithro yn hytrach na rholio pan rydych yn defnyddio'r brêcs ac yn gwthio'r beic yn ei flaen.

Y bar llywio a'r system lywio

Dylai'r holl rannau ar y bar llywio fod yn dynn a dylech allu llywio'n ddidrafferth. Rhyddhewch y brêcs, sefwch o flaen yr olwyn flaen a'i dal rhwng eich pen-gliniau. Yna gwnewch yn siŵr nad oes dim yn rhydd pan fyddwch yn ceisio:

  • troi'r bar llywio o ochr i ochr
  • defnyddio'r brêcs ac yn ceisio troi'r bar llywio

Y sedd

Symudwch yn nes at gefn y beic a gafael yn dynn yn y sedd. Gwnewch yn siŵr nad ydych yn gallu ei symud i fyny ac i lawr nac o ochr i ochr. Os yw'n symud, dylech ei thynhau.

Y gadwyn, y gêrs a'r pedalau

Gofynnwch i rywun weithio'r pedalau gyda llaw tra rydych chithau'n codi'r olwyn ôl oddi ar y llawr drwy ddal y sedd. Wedyn:

  • ewch drwy'r gêrs i gyd ar y sbroced ôl a'r newidydd gêrs blaen er mwyn gwneud yn siŵr bod y gadwyn yn aros yn ei lle ac yn symud yn esmwyth
  • siglwch bob pedal o ochr i ochr er mwyn gwneud yn siŵr nad ydynt yn symud gormod – os ydyn nhw'n symud gormod, mae angen newid y berynnau yn y braced isaf

Gwnewch yn siŵr nad yw'r gadwyn yn hongian, wedi torri neu wedi rhydu. Rhowch olew ar y gadwyn os oes angen.

Os ydych yn ansicr ynghylch sut mae addasu eich beic

Os oes angen cymorth arnoch i gynnal a chadw eich beic, ewch i'ch siop feiciau leol am gyngor. Bydd modd i chi hefyd ddysgu sut mae archwilio'ch beic os byddwch chi'n cael rhywfaint o hyfforddiant beicio.

Cael clo da

I gadw'ch beic yn ddiogel bydd angen dau glo gwahanol arnoch chi, megis clo D cadarn a chlo cryf ar gyfer y gadwyn. I gael cyngor ynghylch beth i edrych amdano pan fyddwch chi'n dewis clo a sut mae gwneud yn siŵr bod eich beic yn ddiogel, dilynwch y ddolen isod. Neu gwyliwch fideo Ymgyrch Beicio Llundain (LCC) i weld sut i beidio â chloi eich beic.

Additional links

PWYLLWCH! cyngor diogelwch ar y ffyrdd

Cael gwybod sut i gadw’n ddiogel ar y ffyrdd gyda PHWYLLWCH! ffeithiau ac ystadegau, hysbysebion a gemau

Pa mor iach ych chi?

Gweld beth yw eich lefelau ffitrwydd gyda’r teclyn asesiad ffitrwydd NHS Choices. Gallwch hefyd gael cyngor ar sut i wella eich ffitrwydd

Cynllunio eich llwybr seiclo

Defnyddiwch y cynlluniwr siwrnai i ddod o hyd i lwybr seiclo mewn ardaloedd lleol

Allweddumynediad llywodraeth y DU