Gwefan llywodraeth y DU

Pwy oedd yn gymwys

Yn ddibynnol ar eich amgylchiadau, naill ai byddech wedi bod yn gymwys yn awtomatig ar gyfer Diogelwch Cyfrifoldebau Cartref neu byddech wedi gwneud cais amdano.

Cymhwyso'n awtomatig ar gyfer y Cynllun Diogelwch Cyfrifoldebau Cartref

Cawsoch Ddiogelwch Cyfrifoldebau Cartref os oeddech yn cael:

• Budd-dal Plant yn eich enw chi i blentyn dan 16 oed a'ch bod wedi rhoi eich rhif Yswiriant Gwladol i'ch Swyddfa Budd-dal Plant.
• Cymhorthdal Incwm ac nad oedd yn rhaid i chi gofrestru ar gyfer gwaith am eich bod yn gofalu am rywun oedd yn anabl

• Cymhorthdal Incwm

Gwneud cais am Ddiogelwch Cyfrifoldebau Cartref

Dylech fod wedi gwneud cais am Ddiogelwch Cyfrifoldebau Cartref os oeddech:

• yn treulio o leiaf 35 awr yr wythnos yn rheolaidd yn gofalu am rywun sy'n derbyn Lwfans Gweini, Lwfans Byw i'r Anabl ar raddfa ganolradd neu uchaf gofal personol, neu Lwfans Gweini Cyson
• yn ofalwr maeth cofrestredig drwy gydol blwyddyn dreth gyflawn ac nad oeddech yn cael Budd-dal Plant nac ychwaith mewn swydd â thâl, neu nad oeddech yn ennill digon mewn blwyddyn dreth iddo gyfrif tuag at Bensiwn sylfaenol y Wladwriaeth

Sut oedd yn gweithio

Wrth gyfrifo eich Pensiwn sylfaenol y Wladwriaeth, tynnwyd nifer y blynyddoedd hynny pan oeddech yn cael taliadau Diogelwch Cyfrifoldebau Cartref o'r nifer o flynyddoedd cymwys sydd eu hangen er mwyn cyfrifo'ch pensiwn.

Ond ar gyfer Pensiwn sylfaenol llawn y Wladwriaeth, nid oedd cynllun Diogelwch Cyfrifoldebau Cartref yn gallu gostwng nifer y blynyddoedd cymwys o dan 20.

Byddwch hefyd wedi adeiladu Pensiwn ychwanegol y Wladwriaeth pe byddech yn gymwys ar gyfer Diogelwch Cyfrifoldebau Cartref oherwydd bydde:

• wedi cael Budd-dal Plant i blentyn dan chwech oed
• wedi bod yn gofalu am rywun sâl neu anabl (gan gynnwys plentyn dros chwech oed)

• Bod yn gymwys i gael Pensiwn sylfaenol y Wladwriaeth (adran pensiynau a chynllunio ar gyfer ymddeol)

• Deall Pensiwn ychwanegol y Wladwriaeth (adran pensiynau a chynllunio ar gyfer ymddeol)

Newidiadau o fis Ebrill 2010 i rieni a gofalwyr

Disodlwyd Diogelwch Cyfrifoldebau Cartref i bobl sydd wedi cyrraedd oedran Pensiwn y Wladwriaeth ar neu ar ôl 6 Ebrill 2010.

O 6 Ebrill 2010, gall rhieni a gofalwyr adeiladu blynyddoedd cymhwyso drwy gredydau wythnosol newydd ar gyfer Pensiwn y Wladwriaeth sylfaenol a Phensiwn y Wladwriaeth ychwanegol. Os ydych yn rhiant neu'n ofalwr, byddwch yn cael credyd ar gyfer pob wythnos y byddwch yn:

• cael Budd-dal Plant i blant sydd o dan 12 oed
• gofalwr maeth cymeradwy
• gofalu am o leiaf 20 awr yr wythnos ar gyfer pobl sy'n cael Lwfans Gweini, y gyfradd ganol neu elfen y gyfradd ofal uchaf o Lwfans Byw i'r Anabl, neu Lwfans Gweini Cyson, neu fod yr angen am ofal wedi’i ardystio

Ni fydd unrhyw gyfyngiad ar gredydau a ddyfarnwyd i rieni a gofalwyr ar ôl mis Ebrill 2010, cyn belled â'ch bod yn bodloni'r rheolau cymhwyso.

Os ydych yn cyrraedd oedran Pensiwn y Wladwriaeth ar neu ar ôl 6 Ebrill 2010, bydd blynyddoedd treth llawn o Ddiogelwch Cyfrifoldebau Cartref rydych eisoes wedi adeiladu cyn 2010 wedi cael eu trosi i flynyddoedd cymwys hyd at uchafswm o 22 mlynedd. Bydd y blynyddoedd cymhwyso hyn hefyd yn cyfrif tuag at fudd-daliadau profedigaeth.

• Gofalu a’ch pensiwn (adran gofalu am rywun)

• Newidiadau i Bensiwn y Wladwriaeth ar gyfer rhieni a gofalwyr (adran pensiynau a chynllunio ar gyfer ymddeol)

Pwy nad oedd yn gymwys

Yn yr amgylchiadau canlynol, ni fyddech fel arfer wedi cael Diogelwch Cyfrifoldebau Cartref.

Lwfans Gofalwr

Os ydych yn cael Lwfans Gofalwr byddwch chi'n cael credydau Yswiriant Gwladol yn awtomatig ac fel arfer ni fyddai fel arfer angen i chi wneud cais am Ddiogelwch Cyfrifoldebau Cartref.

Menywod priod neu weddwon

Os oeddech yn wraig briod neu'n wraig weddw, ni allech gael Diogelwch Cyfrifoldebau Cartref ar gyfer unrhyw flwyddyn dreth gyflawn os:

• roeddech yn cynnal Cyfradd Ostyngol Dewis Menywod Priod a oedd mewn grym ar gyfer y flwyddyn dreth
• oeddech wedi dewis talu cyfradd is cyfraniadau Yswiriant Gwladol Dosbarth 1 fel cyflogai (gelwir yn gyffredinol fel y stamp bach)
• roeddech wedi dewis peidio â thalu cyfraniadau Yswiriant Gwladol Dosbarth 2 pan yn hunangyflogedig
  

Sut i wneud cais

Gallech barhau i wneud cais am Ddiogelwch Cyfrifoldebau Cartref os oeddech:

• yn gofalu am berson sâl neu anabl am flwyddyn dreth gyflawn cyn mis Ebrill 2010
• yn ofalwr maeth

Gallwch wneud cais am Ddiogelwch Cyfrifoldebau Cartref drwy gysylltu â Chyllid a Thollau EM i gael ffurflen gais CF411.

• Cysylltu â Chyllid a Thollau EM Opens new window

Lawrlwytho ffurflen i’w hargraffu a’i chwblhau

Gallwch hefyd lawrlwytho’r ffurflen hawlio CF411 o wefan Cyllid a Thollau EM.

• Lawrlwytho ‘Diogelwch Cyfrifoldebau Cartref CF411’ (PDF, 89K) Opens new window

• Lawrlwytho ‘Nodiadau ar gyfer Diogelwch Cyfrifoldebau Cartref CF411’ (PDF, 89K) Opens new window

• Cymorth gyda ffeiliau PDF

Gofalwyr maeth

Os ydych chi'n ofalwr maeth, pan fyddwch chi'n llenwi ffurflen CF411, rhaid i chi roi llythyr gan eich awdurdod lleol neu'r asiantaeth rydych chi'n gweithio iddi yn cadarnhau eich bod wedi bod yn ofalwr maeth cymeradwy drwy gydol y flwyddyn dreth gyflawn.

Pryd i wneud cais am Ddiogelwch Cyfrifoldebau Cartref

Os ydych yn hawlio Diogelwch Cyfrifoldebau Cartref am y blynyddoedd pan fuoch chi'n gofalu am rywun â salwch neu anabledd hirdymor rhwng mis Ebrill 1978 a mis Ebrill 2002, gallwch hawlio unrhyw bryd. Os ydych dros oedran Pensiwn y Wladwriaeth, gallech barhau i wneud cais ond. Ni fyddwch fel arfer yn cael eich talu unrhyw ychwanegiad o Bensiwn y Wladwriaeth y gallai fod wedi bod yn ddyledus am y blynyddoedd blaenorol.

Ar gyfer y blynyddoedd treth 2002/03 ymlaen, roedd yn rhaid i chi wneud cais am Ddiogelwch Cyfrifoldebau Cartref o fewn tair blynedd i ddiwedd unrhyw flwyddyn dreth a dreuliwyd gennych yn gofalu am rywun â salwch neu anabledd hirdymor.

Enghreifftiau

Oes oeddech yn gofalu am rywun â salwch neu anabledd hirdymor trwy gydol y flwyddyn dreth 2009-10, mae’n rhaid i chi wneud cais cyn 5 Ebrill 2013.

Mwy o gysylltiadau defnyddiol

• Gofalu am blentyn anabl (adran gofalu am rywun)

• Budd-daliadau profedigaeth - cymorth ariannol

Cysylltiadau defnyddiol

• Cysylltiadau arian, treth a budd-daliadau