Gwefan llywodraeth y DU

Y mater ehangach

Ynni a ddefnyddir yn y cartref sy'n gyfrifol am fwy na chwarter allyriadau carbon y DU. Un o'r pethau pwysicaf y gallwch ei wneud i helpu i leihau'r newid yn yr hinsawdd yw defnyddio llai o ynni i wresogi.

• Newid yn yr hinsawdd: canllaw cyflym

Cymorth ariannol i wneud eich cartref yn ynni effeithlon

Gallwch gael cymorth ariannol os ydych chi'n bwriadu gwella'ch cartref er mwyn arbed ynni - er enghraifft, drwy inswleiddio neu gael boeler newydd.

Ffrynt Cynnes

Os ydych chi'n cael budd-daliadau penodol, mae'n bosib eich bod yn gymwys ar gyfer cael grant Ffrynt Cynnes. Gall y grant eich helpu i wella eich system inswleiddio a gwresogi. I gael gwybod mwy, darllenwch 'Y cynllun ffrynt cynnes yn Lloegr'.

Cymorth gan gyflenwyr ynni

Mae'n bosib eich bod hefyd yn gymwys i gael cynigion arbed ynni gan gwmniau ynni. Gallwch chi fanteisio ar gynigion unrhyw un o'r cwmniau sy'n eu gwneud, ni waeth pwy sy'n cyflenwi eich nwy a'ch trydan. Cewch wybod yn union pa gefnogaeth y gallech ei dderbyn drwy wneud y canlynol:

• ffonio'r llinell gymorth LLEIHAU'CH CO2 ar 0800 512 012
• defnyddio'r ddolen 'cynigion arbed ynni: ydych chi'n gymwys?' isod

• Cynigion arbed ynni: ydych chi'n gymwys? Opens new window

Lwfans Arbed Ynni i Landlordiaid

Os ydych yn landlord ac os ydych yn gwellia'ch eiddo er mwyn arbed ynni, gallech hawlio Lwfans Arbed Ynni i Landlordiaid a lleihau eich bil treth. Dilynwch y ddolen Lwfans Arbed Ynni i Landlordiaid isod i gael mwy o wybodaeth.

• Lwfans Arbed Ynni i Landlordiaid

Rheoli eich system wresogi

Trowch eich thermostat i lawr i arbed arian a thanwydd

Gallwch wastraffu llai o lawer o ynni drwy ddefnyddio botymau rheoli eich gwres canolog yn ofalus. Gall y rhain gynnwys:

• thermostatau ar gyfer gwresogi a dŵr poeth
• falfiau gwresogyddion gyda thermostatau
• amseryddion electronig

Gallwch arbed arian a lleihau'ch ôl troed carbon drwy gymryd ychydig o gamau syml:

• defnyddiwch yr amserydd i wneud yn siŵr mai dim ond pan fydd ei angen arnoch y daw'r gwres ymlaen
• pan fyddwch yn symud tŷ, gofynnwch i'r landlord neu'r bobl sy'n symud ddangos i chi sut mae'r botymau rheoli'n gweithio
• os ydych yn gosod boeler neu silindr dŵr poeth newydd, gofynnwch i'r sawl sy'n ei osod egluro'r botymau rheoli i chi – a gofynnwch am ymweliad dilynol
• drwy ostwng dim ond un gradd Celsius ar eich thermostat, gallech arbed cymaint â 10 y cant ar filiau gwres

• Dysgu mwy am sut mae botymau rheoli eich system wresogi yn gweithio Opens new window

Dewis boeler sy'n defnyddio ynni'n effeithlon

Defnyddir dros 80 y cant o ynni'r cartref er mwyn gwresogi a chael dŵr poeth, felly, gall boeler sy'n defnyddio ynni'n fwy effeithlon wneud byd o wahaniaeth. Cadwch lygad am y label 'Energy Saving Recommended' pan fyddwch yn dewis boeler newydd. Dim ond ar y cynhyrchion gorau am ddefnyddio ynni'n effeithlon y rhoddir y label hwn, sef yr 20 y cant gorau ar y farchnad fel rheol.

Cynllun sgrapio boeleri

Mae'n bosib eich bod yn gymwys i gael £400 oddi ar gost gosod boeler sy'n defnyddio ynni'n fwy effeithlon. Os ydych chi'n byw yn Lloegr a bod gennych chi foeler gradd G sy'n gweithio, gallwch wneud cais i'r Ymddiriedolaeth Arbed Ynni.

• Gwneud cais ar gyfer y cynllun sgrapio boeler: Yr Ymddiriedolaeth Arbed Ynni Opens new window

• Dod o hyd i foeler sy'n defnyddio ynni'n effeithlon Opens new window

Inswleiddio eich waliau a'ch atig

A yw deunydd inswleiddio eich atig yn 270 milimedr o drwch?

Mae dros hanner y gwres a gollir mewn cartref cyffredin yn dianc drwy'r waliau neu'r to. Bydd inswleiddio'r atig a'r waliau ceudod yn lleihau faint o wres sy'n dianc. Gall hyn, ynghyd â system atal drafft, helpu i ostwng hyd at £180 ar eich biliau tanwydd bob blwyddyn.

Inswleiddio waliau ceudod

Gellir inswleiddio waliau ceudod mewn tŷ tair ystafell wely cyffredin mewn ychydig oriau, a gellir gwneud hyn o'r tu allan. Mae angen i'ch adeilad gael waliau ceudod. Gallwch inswleiddio waliau solet hefyd, ond mae hyn yn brosiect mwy sy'n fwy costus.

• Inswleiddio waliau ceudod – rhagor o wybodaeth Opens new window

• Inswleiddio waliau solet – rhagor o wybodaeth Opens new window

Inswleiddio atig

Mae'n hawdd inswleiddio atig – gallwch hyd yn oed ei wneud eich hun. Hyd yn oed os ydych wedi inswleiddio'ch atig yn barod, edrychwch pa mor drwchus yw'r deunydd. Drwy ychwanegu haen arall er mwyn iddo fod yn 270 milimedr o drwch fel yr argymhellir, byddwch yn arbed ynni ac arian.

• Cael gwybod mwy am inswleiddio atig Opens new window

Ffyrdd eraill o gadw gwres

Er mai waliau a thoeau sy'n bennaf gyfrifol am golli gwres, gallwch wneud pethau eraill hefyd:

• gall gwydr dwbl atal hyd at hanner y gwres a gollir drwy ffenestri rhag dianc
• inswleiddio eich tanc dŵr poeth
• lagio eich pibelli
• gosod stripiau atal drafft o amgylch ffenestri a drysau – os gallwch deimlo aer oer yn dod i mewn, mae'n golygu bod aer cynnes yn mynd allan yr un ffordd
• os oes seler yn eich cartref, gall inswleiddio o dan y llawr helpu i gadw gwres

• Gwybodaeth am inswleiddio eich cartref ac atal drafftiau Opens new window

Meddyliwch am ffynonellau ynni adnewyddadwy ar gyfer eich system wresogi

Weithiau gall ynni adnewyddadwy fod yn opsiwn ar gyfer gwresogi a phweru cartrefi. Y technolegau ynni adnewyddadwy mwyaf cyffredin yw ynni solar, pŵer y gwynt, pŵer dŵr (hydro) a biomas, sy'n cynnwys llosgi cynhyrchion planhigion neu wastraff anifeiliaid. Drwy ddefnyddio ynni adnewyddadwy gallwch wneud cyfraniad sylweddol at leihau'r effeithiau ar y newid yn yr hinsawdd.

Mwy o ddolenni defnyddiol

• Help i gynhesu eich cartref (adran pensiynau a chynllunio ar gyfer ymddeol)

• Taliadau Tanwydd Gaeaf ar gyfer pobl dros 60 (adran pensiynau a chynllunio ar gyfer ymddeol)