Gwefan llywodraeth y DU

Gofalu am geffyl neu ferlen

Os ydych chi'n ystyried prynu ceffyl neu ferlen, byddwch yn gyfrifol am ofalu am yr anifail. Mae hynny'n cynnwys ei fwydo a gwneud yn siŵr ei fod yn cael ymarfer corff. I gael gwybod beth mae'r gyfraith yn ei ddweud am eich cyfrifoldebau fel perchennog anifail, ewch i 'Lles anifeiliaid a chyngor'.

• Lles anifeiliaid a chyngor

Ceisio cyngor

Os nad oes gennych brofiad blaenorol, dylech geisio cyngor ynghylch beth mae bod yn berchen ar geffyl yn ei olygu. Mae mudiadau fel Cymdeithas Ceffylau Prydain a'r Cyngor Cenedlaethol Lles Ceffylau yn cynhyrchu canllawiau manwl ar ofalu am geffylau.

• Cyngor am ofalu am geffylau – Cymdeithas Ceffylau Prydain Opens new window

• Canllawiau ynghylch lles ceffylau – Cyngor Cenedlaethol Lles Ceffylau Opens new window

Ymweld â stablau ceffylau lleol

Un ffordd arall o gael syniad o'r hyn sydd ynghlwm wrth ofalu am geffyl yw ymweld â stablau. Chwiliwch ar-lein neu edrychwch yn y llyfr ffôn i gael manylion stablau yn eich ardal leol ac i drefnu ymweliad. Gofynnwch gewch chi siarad â phobl sy'n berchen ar geffyl i gael cyngor am gadw ceffylau. Bydd hyn yn eich helpu i benderfynu a oes gennych chi ddigon o amser ac adnoddau i fod yn berchen ar geffyl neu ferlen.

Cadw eich ceffyl mewn ysgolion marchogaeth a stablau cymeradwy

Efallai y byddwch yn dewis cadw eich ceffyl mewn ysgol farchogaeth neu mewn stablau sy'n codi tâl am ofalu am eich anifail. Mae'n bosib y byddant yn darparu:

• stablau a chyfleusterau marchogaeth
• man hyfforddi ar gyfer eich ceffyl
• caeau ar gyfer pori

Gwneud yn siŵr bod eich ysgol farchogaeth wedi'i thrwyddedu gan eich cyngor lleol

Mae'n bwysig gwneud yn siŵr bod yr ysgol farchogaeth a'r stablau'n addas ar gyfer cadw eich ceffyl. Yn ôl y gyfraith, dylai pob ysgol farchogaeth gael ei thrwyddedu gan y cyngor lleol. Does dim rhaid i stablau sy'n gofalu am geffylau am dâl fod wedi'u trwyddedu.

Ni fydd cyngor lleol yn rhoi trwydded oni fydd yr ysgol farchogaeth yn bodloni safonau penodol, gan gynnwys y canlynol:

• bod rhywun sy'n gymwys neu sy'n meddu ar y profiad angenrheidiol yn ei rhedeg
• bod y ceffylau'n cael eu cadw'n iach a'u bod mewn lleoliad gyda digon o le nad yw'n orlawn o anifeiliaid
• bod y ceffylau'n cael digon o fwyd a dŵr

• Dod o hyd i wefan eich cyngor lleol Opens new window

Safonau ar gyfer ysgolion marchogaeth a stablau cymeradwy

Bydd rhai ysgolion marchogaeth neu stablau sy'n cadw ceffylau am dâl yn cael cymeradwyaeth ychwanegol gan fudiadau megis Cymdeithas Ceffylau Prydain neu Gymdeithas Ysgolion Marchogaeth Prydain. Bydd ysgolion neu stablau cymeradwy yn cynnwys y canlynol yn eu safonau:

• rhoi'r holl reoliadau iechyd a diogelwch perthnasol ar waith
• codi yswiriant rhag ofn i aelod o'r cyhoedd ddioddef anaf ar y safle
• sicrhau bod ceffylau a merlod yn cael gofal digonol

Dilynwch y dolenni isod i gael manylion cyswllt ysgolion marchogaeth cymeradwy a stablau sy'n codi tâl am gadw ceffylau.

• Canolfannau cymeradwy Cymdeithas Ceffylau Prydain Opens new window

• Cymdeithas Ysgolion Marchogaeth Prydain Sefydliadau marchogaeth cymeradwy Opens new window

Pasbortau ceffylau

Rhaid i bob ceffyl, merlen ac asyn yng Nghymru a Lloegr gael pasbort. Dilynwch y ddolen isod i gael gwybod pam mae pasbortau ceffylau'n bwysig a beth maent yn ei gynnwys.

• Pasbortau ceffylau – pam mae eu hangen a beth maent yn ei gynnwys

Mwy o ddolenni defnyddiol

• Ceffylau porth i faterion yn ymwneud â cheffylau gan y Llywodraeth Opens new window

• Gwybodaeth gan yr RSPCA am ofalu am geffylau a merlod Opens new window