Gwefan llywodraeth y DU

Ansawdd afonydd

Yng Nghymru a Lloegr, mae Asiantaeth yr Amgylchedd yn monitro dŵr afonydd. Yn yr Alban, yr Asiantaeth Amddiffyn yr Amgylchedd yn yr Alban sy’n gyfrifol am hyn. Mae'r gwaith monitro hwn yn cynnwys mesur llygryddion ac edrych ar ansawdd y bywyd sy'n bresennol yn y dŵr. Mae'r wybodaeth ar gael i unrhyw aelod o'r cyhoedd sydd â diddordeb yn y pwnc. Cyhoeddir canlyniadau ar gyfer:

Llygryddion cemegol a bywyd dŵr
Caiff cemeg (llygryddion) a bioleg (bywyd dŵr) eu monitro, a dosberthir afonydd o A (ansawdd da iawn) i F (ansawdd gwael).

Maethyddion
Caiff maethyddion (sylweddau fel nitradau ac orthoffosffadau) hefyd eu monitro. Yn naturiol, mae gwahanol lefelau o'r maethyddion hyn mewn afonydd ledled y wlad, ac nid ydynt o reidrwydd yn ddrwg i'r amgylchedd. Fodd bynnag, weithiau gallant niweidio bywyd gwyllt a phlanhigion. Dosberthir dyfroedd o radd 1 (ychydig iawn o faethyddion) i radd 6 (lefelau uchel iawn o nitradau neu lefelau rhy uchel o ffosffadau).

• Ansawdd dwr yng Nghymru a Lloegr Opens new window

• Ansawdd dwr yn yr Alban Opens new window

Traethau

Gwaith monitro Asiantaeth yr Amgylchedd

Yn 2009, monitrodd Asiantaeth yr Amgylchedd 495 o ddyfroedd ymdrochi yng Nghymru a Lloegr. Cymerwyd mesuriadau i archwilio am olion carthion dynol. Dechreuodd y samplo bythefnos cyn dechrau'r tymor nofio (15 Mai tan 30 Medi). Yna cymerir ugain sampl yr wythnos mewn lleoliadau lle bydd pobl yn nofio. Bodlonwyd y safonau gofynnol gydag ymron pob un o'r dyfroedd ymdrochi (98.6 y cant), gyda 82.2 y cant yn ddigon glân i fodloni safonau llawer uwch Ewrop.

Gwaith monitro Asiantaeth Amddiffyn yr Amgylchedd yn yr Alban

Yn yr Alban, caiff traethau eu monitro gan Asiantaeth Amddiffyn yr Amgylchedd yn yr Alban. Yn 2008, bodlonodd 91.3 y cant o ddyfroedd ymdrochi Albanaidd y safonau gofynnol.

Traethau Baner Las

Cynllun gwobrau annibynnol a rhyngwladol yw Baner Las i'r traethau sy'n cyrraedd y safonau uchaf. Mae'r wobr yn seiliedig ar ansawdd y dŵr, cyfleusterau da fel gwasanaeth casglu sbwriel, toiledau ac offer arbed bywyd, a ffactorau eraill. Mae ansawdd dyfroedd ymdrochi wedi gwella'n aruthrol dros y blynyddoedd diwethaf. Yn 2009, dyfarnwyd Baner Las i 119 o draethau yng Nghymru a Lloegr, o'i gymharu â 12 yn 1987.

• Ansawdd dyfroedd ymdrochi - Asiantaeth yr Amgylchedd Opens new window

• Rhestr o draethau Baner Las yn y DU Opens new window

Llifogydd

Mae mapiau llifogydd ar gael gan Asiantaeth yr Amgylchedd. Gellir chwilio am y rhain yn ôl cod post neu enw lle, ac maent yn dangos a ystyrir bod ardaloedd mewn perygl o lifogydd ai peidio.

Mae Asiantaeth yr Amgylchedd hefyd yn rhoi rhybuddion llifogydd a gwybodaeth am sut i baratoi am lifogydd petai'n digwydd. Os ydych chi'n byw mewn ardal sydd mewn perygl, efallai y gallech gofrestru i dderbyn rhybuddion dros y ffôn, ffôn symudol, ffacs neu alwr. Ffoniwch y Llinell Llifogydd ar 0845 988 1188 neu dilynwch y dolenni isod i gael rhagor o wybodaeth.

• Llifogydd yn eich ardal (adran y cartref a'r gymuned)

• Gwybodaeth ar lifogydd yng Nghymru a Lloegr Opens new window

• Gwybodaeth ar lifogydd i’r Alban Opens new window

Parciau a meysydd glas

Mae meysydd glas yn rhan bwysig o'r amgylchedd lleol, sy'n galluogi pobl i fwynhau ardaloedd agored a chael cyswllt gyda phlanhigion a bywyd gwyllt. Mae'r rhain yn amrywio o feysydd glas bach mewn pentrefi i Barciau Cenedlaethol. Mae gwobr y Faner Werdd yn safon genedlaethol sy'n cydnabod y meysydd glas gorau yng Nghymru a Lloegr.

• Gwobrau Baner Werdd Opens new window

Sŵn, niwsans a sbwriel

Gall problemau fel gormod o sŵn, tipio anghyfreithlon a sbwriel gael effaith fawr ar eich amgylchedd lleol. Gallwch gysylltu â'ch cyngor lleol i roi gwybod am achosion o dipio anghyfreithlon yn eich ardal.

• Niwsans sŵn (adran y cartref a'r gymuned)

• Glanhau strydoedd, gwastraff a dympio anghyfreithlon (adran y cartref a'r gymuned)

Cael gwybodaeth am yr amgylchedd

Dan y Rheoliadau Gwybodaeth Amgylcheddol, gallwch ofyn am wybodaeth gan gyrff cyhoeddus megis awdurdodau lleol, llywodraeth ganolog, awdurdodau iechyd, ysgolion a phrifysgolion.

Mae gwybodaeth amgylcheddol yn cynnwys gwybodaeth am yr agweddau canlynol ar yr amgylchedd, ac unrhyw bolisïau, penderfyniadau neu weithgarwch a allai effeithio arnynt:

• awyr
• dŵr
• pridd
• tir
• planhigion ac anifeiliaid
• ynni
• sŵn
• gwastraff a gollyngiadau

Gallwch hefyd chwilio am wybodaeth amgylcheddol drwy ddefnyddio chwiliad cod post Asiantaeth yr Amgylchedd. Mae'r wefan yn darparu gwybodaeth arall hefyd, fel ffynonellau llygredd yn eich ardal. Mae rhywfaint o'r wybodaeth a ddarperir yn fanwl ac yn eithaf technegol.

• Rheoliadau Gwybodaeth Amgylcheddol Opens new window

• Gwybodaeth am yr amgylchedd lleol gan Asiantaeth yr Amgylchedd Opens new window

• Mynediad at wybodaeth amgylcheddol yn yr Alban Opens new window

Mwy o ddolenni defnyddiol

• Ymdrin â phroblemau gyda dŵr yfed (adran y cartref a'r gymuned)

• Environmental Protection UK Opens new window

• Asiantaeth Amddiffyn yr Amgylchedd yn yr Alban Opens new window

• Asiantaeth yr Amgylchedd Gogledd Iwerddon Opens new window