Gwefan llywodraeth y DU

Coed Nadolig

Os byddwch yn dewis coeden Nadolig go iawn eleni:

• ceisiwch ddod o hyd i un a dyfwyd mewn ffordd gynaliadwy yn y DU – holwch eich adwerthwr neu edrychwch ar y rhestr isod
• yn ddelfrydol, ceisiwch brynu coeden a dyfwyd yn lleol
• os oes gennych ardd, ystyriwch gael coeden fyw gyda gwreiddiau mewn pot – gallwch ei phlannu yn eich gardd ar ôl y Nadolig a'i hailddefnyddio'r flwyddyn ganlynol

Mae ar goed artiffisial angen mwy o ynni ac adnoddau i'w cynhyrchu, ac ni ellir eu hailgylchu gan amlaf. Fodd bynnag, gallent fod yn opsiwn os byddech fel arall yn gyrru'n bell i nôl coeden bob blwyddyn, neu os na fyddech yn gallu ei hailgylchu. Caiff coed artiffisial eu llunio i bara, felly gwnewch eich un chi yn fwy gwyrdd drwy ddal gafael arni cyhyd â phosib.

• Canolfannau coed Nadolig sydd â choed a dyfir yn gynaliadwy yn y DU Opens new window

• Cyngor ar ofalu am goed Nadolig byw Opens new window

Anrhegion mwy gwyrdd

Mae’n hawdd gwneud eich anrhegion yn fwy gwyrdd:

• os ydych yn prynu nwyddau trydanol, ceisiwch ddewis y rheini sy’n gallu rhedeg ar y prif gyflenwad ac sydd â label Energy Saving Recommended – byddwch yn arbed ynni ac arian i’r sawl a fydd yn cael yr anrheg hefyd
• yn hytrach na phrynu eitem, prynwch brofiad arbennig fel tocynnau i'r theatr neu anrheg foesol megis acer o fforest law
• ceisiwch brynu anrhegion a wnaed o ddeunyddiau wedi’u hailgylchu ac y mae’n bosib eu hailgylchu, a chwiliwch am nwyddau tebyg Masnach Deg
• os ydych yn prynu ar gyfer grŵp mawr o bobl, gallech leihau nifer yr anrhegion drwy drefnu bod pawb yn rhoi eu henwau mewn het ac yna’n dewis enw un unigolyn o'r het i brynu anrheg iddo, gan gadw at y swm y cytunwyd arno
• does dim rhaid i anrhegion fod yn newydd sbon bob amser – mae gan siopau elusen amrywiaeth eang o anrhegion, o ddillad a llyfrau i gerddoriaeth a gemwaith

• Anrhegion Nadolig amryw o elusennau yn y DU Opens new window

• Cronfa ddata o gynnyrch wedi'u hailgylchu ar gyfer eich cartref, gardd neu swyddfa Opens new window

Cardiau Nadolig a phapur lapio

Gallwch leihau effaith cardiau a phapur mewn amryw o ffyrdd syml:

• ystyriwch anfon e-gardiau yn hytrach na chardiau papur
• prynwch bapur lapio a chardiau wedi’u hailgylchu mewn siopau sy'n rhoi cyfran o'r elw i achosion elusennol neu i gynlluniau gwyrdd
• clymwch anrhegion gyda rhuban neu gortyn yn hytrach na defnyddio tap selo er mwyn ei gwneud yn haws ailddefnyddio’r papur lapio'r flwyddyn nesaf
• gallwch wneud tagiau anrheg drwy ddefnyddio hen gardiau cyfarch, a gellir lapio anrhegion gan ddefnyddio unrhyw fath o bapur anghyffredin, neu hyd yn oed hen gylchgronau a phapurau newydd

• Anfon cardiau Nadolig electronig am ddim Opens new window

Addurniadau a goleuadau

Bydd addurniadau naturiol fel celyn ac uchelwydd yn creu awyrgylch Nadoligaidd mwy traddodiadol, a gellir eu compostio ar ôl hynny. Gallech wneud y canlynol hefyd:

• dewis siocled, addurniadau coed Nadolig neu Galendr Adfent Masnach Deg
• prynu goleuadau Nadolig a wnaed gyda deuodau sy’n allyrru golau (LEDs) – mae’r rhain yn para'n hirach a hyd at 90 y cant yn fwy effeithlon na goleuadau traddodiadol

• Addurniadau coed Nadolig, Calendr Adfent Masnach Deg a mwy Opens new window

Bwyd a diod y Nadolig

Gallwch arbed arian a gwastraffu llai o fwyd er mwyn cael Nadolig mwy gwyrdd drwy wneud y canlynol:

• peidio â phrynu mwy o fwyd nag y mae ei angen arnoch
• ceisio prynu bwyd lleol tymhorol – ym mis Rhagfyr, mae'r bwyd tymhorol yn cynnwys ysgewyll (sbrowts), pwmpen, pannas a bresych coch
• chwilio am fwyd sydd â labeli organig, LEAF neu MSC, sy'n dweud wrthych i’r bwyd gael ei gynhyrchu mewn ffordd sy’n garedig wrth yr amgylchedd
• defnyddio unrhyw fwyd a diod sydd dros ben
• compostio croen llysiau, bagiau te a hyd yn oed bocsys wyau

• Cynllunio maint cinio Nadolig gyda Love Food Hate Waste Opens new window

• Bwyd tymhorol mis Rhagfyr gan y BBC Opens new window

• Ryseitiau ar gyfer bwyd a diod sydd dros ben ar ôl y Nadolig Opens new window

• Canllaw Recycle Now ar gompostio yn y cartref Opens new window

Arbed ynni dros y Nadolig

Drwy ddilyn ychydig o gamau syml, gallwch ddefnyddio llai o ynni a lleihau’ch biliau tanwydd dros y Nadolig:

• diffoddwch eich goleuadau Nadolig yn ystod y dydd a phan fyddwch yn mynd i’r gwely
• gwnewch yn siŵr fod eich peiriant golchi llestri yn llawn dop o sosbenni a phedyll cyn ei ddefnyddio – mae hanner llwyth yn defnyddio llawer mwy na hanner yr ynni a’r dŵr a ddefnyddir mewn llwyth llawn
• mae’r ‘rheolau’ gwyrdd arferol ar gyfer arbed ynni yn berthnasol dros y Nadolig: diffoddwch oleuadau diangen, peidiwch â gadael peiriannau yn y modd segur, a gofynnwch am fylbiau golau rhad-ar-ynni gan Siôn Corn

Ailgylchu ar ôl y Nadolig

Mae ailgylchu yn ffordd wych o arbed ynni a gwarchod yr amgylchedd:

• os na allwch ailblannu eich coeden Nadolig, holwch a yw’ch cyngor lleol yn fodlon ei hailgylchu
• rhowch anrhegion nad oes arnoch eu heisiau i siop elusen neu fudiad fel Freecycle
• ailgylchwch eich cardiau Nadolig – mae cynlluniau fel rhai Coed Cadw (The Woodland Trust) yn defnyddio’r elw i blannu miloedd o goed
• peidiwch ag anghofio ailgylchu papur lapio, amlenni, deunydd pacio a stampiau hyd yn oed (holwch eich hoff elusen neu ewch â nhw i’ch siop Oxfam agosaf)
• cofiwch waredu batris yn y ffordd briodol – gofynnwch i’ch cyngor lleol a oes ganddynt gynllun ailgylchu neu ewch â nhw i’ch safle cyfleuster dinesig lleol (canolfan gwastraff ac ailgylchu)

• Cysylltu â'ch cyngor lleol ynghylch ailgylchu Opens new window

• Freecycle – rhoi eich anrhegion nad oes arnoch eu heisiau i bobl eraill Opens new window

• Ailgylchu cardiau Nadolig Opens new window

Mwy o ddolenni defnyddiol

• Compostio

• Lleihau'ch gwastraff Nadolig - canllaw Waste Online Opens new window

• Bwyd a diod: dewisiadau mwy gwyrdd

• Bwyta'n iach dros y Nadolig Opens new window