Gwefan llywodraeth y DU

Nodwch fod gan y wefan hon system allweddumynediad llywodraeth y DU

Gwasanaethau cyhoeddus i gyd yn un lle

Trefn llywio pennaf

Dydd Mercher, 3 Hydref 2012

Rhwystro'ch plentyn rhag llwytho a rhannu ffeiliau ar y we yn anghyfreithlon

Mae'r rhyngrwyd yn rhoi mynediad at amrywiaeth eang o gerddoriaeth, fideos, meddalwedd a dogfennau i'w llwytho i lawr - ond mae risgiau ynghlwm, ac mae angen i rieni a phlant fod yn ymwybodol ohonynt.

Llwytho oddi ar y we yn anghyfreithlon

Er y ceir nifer o wefannau lle gallwch lwytho'r ffeiliau hyn oddi ar y we yn gyfreithlon drwy dalu ffi, mae nifer o ddefnyddwyr y rhyngrwyd yn parhau i dorri'r gyfraith drwy lwytho ffeiliau a warchodir gan hawlfraint oddi ar y we am ddim. Nid oes angen i chi dalu i lwytho pob deunydd a warchodir gan hawlfraint oddi ar y we o reidrwydd, a cheir nifer o wefannau sy'n cynnig ffeiliau am ddim. Dylech ymchwilio i unrhyw safle llwytho oddi ar y we y mae eich plentyn yn bwriadu ei ddefnyddio, er mwyn sicrhau ei fod yn gyfreithlon.

Mae'r gwahanol ddiwydiannau yr effeithir arnynt gan lwytho oddi ar y we yn anghyfreithlon bellach yn monitro'r rhyngrwyd, a gallant gymryd camau cyfreithiol o ddirwyon i siwio (y rhieni fel arfer, oherwydd ystyrir mai hwy sy'n gyfrifol am yr hyn a wna eu plentyn).

Mae'r wefan Pro Music yn rhestru cannoedd o safleoedd llwytho oddi ar y we sy'n ddiogel ac yn gyfreithlon:

Rhannu ffeiliau defnyddiwr-i-ddefnyddiwr (P2P)

Rhannu ffeiliau defnyddiwr-i-ddefnyddiwr yw pan rennir data a lwythwyd i/o'r we am ddim gydag unigolion eraill dros y rhyngrwyd. Gan fod miliynau o bobl yn defnyddio'r rhyngrwyd, mae rhannu ffeiliau'n creu llyfrgell enfawr o ffeiliau a fydd ar gael i unrhyw un sydd ar-lein.

Mae rhannu ffeiliau sy'n cynnwys deunydd a warchodir gan hawlfraint yr un mor ddifrifol â'u llwytho'n anghyfreithlon oddi ar y we, gan eich bod yn helpu i ddosbarthu data a lwythwyd oddi ar y we yn anghyfreithlon.

Er mwyn defnyddio gwefannau rhannu ffeiliau, fel arfer, bydd rhaid i chi lwytho meddalwedd arbennig oddi ar y we. Bydd hyn yn aml yn gadael eicon ar fwrdd gwaith eich cyfrifiadur. Os ydych chi'n meddwl y gallai eich plentyn fod yn llwytho ffeiliau oddi ar y we yn anghyfreithlon neu heb eich caniatâd, edrychwch ar y bwrdd gwaith i weld a oes unrhyw eiconau nad ydych yn eu hadnabod.

Peryglon llwytho ffeiliau oddi ar y we a'u rhannu

Ar wahân i dorri hawlfraint, sy'n lladrad yng ngolwg y gyfraith, mae peryglon eraill yn cynnwys:

  • firysau – gall llwytho ffeiliau neu feddalwedd oddi ar y we beri perygl i gyfrifiaduron oddi wrth raglenni a allai fod yn niweidiol
  • lladrad – gall cymryd rhan mewn rhannu ffeiliau adael i gyfrifiaduron eraill weld yr holl ffeiliau ar eich cyfrifiadur, sy'n golygu y gellir dwyn gwybodaeth (er enghraifft, manylion banc, dogfennau personol)
  • delweddau anaddas – os yw eich plentyn yn defnyddio gwefan llwytho oddi ar y we anghyfreithlon, ni allant fod yn siŵr o'r cynnwys y maent yn ei gael, a gallent weld amrywiaeth o gynnwys pornograffig, treisgar neu gynnwys arall sy'n amhriodol i'w hoedran
  • dieithriaid a allai fod yn beryglus – mae'n bosibl sgwrsio â defnyddwyr eraill ar rai gwefannau rhannu ffeiliau, sy'n golygu bod eich plentyn yn agored i risgiau megis meithrin perthynas amhriodol, bwlio a cham-drin

Beth y gall rhieni ei wneud

Fel rhiant, gallwch wneud y canlynol:

  • egluro'r risgiau i'ch plentyn – gellid cymryd camau cyfreithiol yn eich erbyn chi a'r plentyn
  • sicrhau eu bod yn gwybod bod rhannu ffeiliau a llwytho oddi ar y we yn anghyfreithlon yn cael ei ystyried yn lladrad
  • archwilio eich cyfrifiadur(on) yn rheolaidd – gall gwefannau a gofnodir yn hanes cyfrifiadur neu eiconau/meddalwedd newydd awgrymu gweithgarwch anghyfreithlon
  • ymchwilio i wefannau llwytho oddi ar y we sy'n gyfreithlon ac am ddim – dewch o hyd i wefannau addas i'ch plentyn eu defnyddio

Gellir cael mwy o wybodaeth a chyngor i rieni yn y ddogfen yn y ddolen isod, sydd ar gael mewn naw iaith.

Additional links

Clic Clyfar, Clic Diogel

Cael cymorth a chyngor ar ystod o faterion diogelwch y rhyngrwyd gan y Siop-Un-Stop UKCCIS

Allweddumynediad llywodraeth y DU