Gwefan llywodraeth y DU

Darllen

Mae athrawon yn dweud mai helpu gyda darllen gartref yw'r ffordd bwysicaf y gall rhieni helpu eu plentyn. Cofiwch sicrhau bod eich plentyn yn ymarfer darllen yn rheolaidd, a sicrhau ei fod yn deall yr hyn y mae’n ei ddarllen. Dyma ragor o awgrymiadau am sut i helpu'ch plentyn i ddarllen:

• wrth i chi ddarllen i’ch plentyn, gwnewch y profiad yn un rhyngweithiol – gofynnwch gwestiynau am y stori, y lluniau, a beth mae’n ei feddwl o'r cymeriadau
• wrth i sgiliau darllen eich plentyn wella, rhowch gyfle iddo ddarllen darnau ac yna’n raddol bydd yn darllen i chi
• defnyddiwch eiriaduron gyda'ch gilydd ar gyfer geiriau anodd – gall geiriadur lluniau wneud archwilio iaith yn broses mwy diddorol
• trefnwch i'ch plentyn ymuno â'r llyfrgell leol er mwyn iddo roi cynnig ar lyfrau newydd yn rheolaidd
• cadwch olwg ar y themâu sy'n tanio dychymyg eich plentyn yn yr ysgol – a cheisiwch ddilyn trywydd y rheini wrth ddarllen mwy amdanyn nhw
• pan ddowch chi ar draws gair anghyffredin neu un sy'n swnio'n rhyfedd, helpwch eich plentyn i gael gwybod beth yw'r ystyr ac ysgrifennwch y gair ar ddrws eich oergell gyda llythrennau magnetig

Wrth i’ch plentyn dyfu, ceisiwch ei annog i godi llyfrau eraill o amgylch y tŷ i'w wneud yn fwy cyfarwydd ag iaith 'oedolion'. Awgrymwch restr ddarllen, a'i annog i ysgrifennu syniadau am y llyfrau y mae wedi'u darllen.

• Cyngor i deuluoedd ynghylch darllen gyda phlant Opens new window

Ysgrifennu a sillafu

O ran llawysgrifen, mae dechrau ar y llwybr iawn yn haws na chywiro llawysgrifen wael yn nes ymlaen, pan fydd pwysau gwaith ysgol yn fwy. Yr un yw’r sefyllfa ar gyfer sillafu. Helpwch eich plentyn i weld sgiliau ysgrifennu a sillafu'n bethau sydd nid yn unig yn hwyl, ond yn rhywbeth pwysig a rhywbeth y dylai fod yn falch ohonyn nhw.

• helpwch blant iau drwy ysgrifennu geiriau a brawddegau iddyn nhw'u copïo
• pwysleisiwch y cysylltiadau rhwng tynnu llun ac ysgrifennu, a chofiwch sicrhau bod eich plentyn bob tro'n rhoi llofnod ar unrhyw waith celf
• rhowch anogaeth i'ch plentyn gael ei ysbrydoli gan enghreifftiau o lawysgrifen gain mewn amgueddfeydd, orielau a llyfrau
• gall plant hŷn ddatblygu eu sgiliau ysgrifennu a chymdeithasol gyda'i gilydd drwy drefnu ffrindiau llythyru drwy'r ysgol neu glybiau, neu drwy gadw mewn cysylltiad â ffrindiau y daethant i'w hadnabod ar wyliau

• Dod o hyd i adnoddau sillafu gan yr Ymddiriedolaeth Lythrennedd Opens new window

Helpu plant i ddysgu gartref: cymhorthion dysgu

Bwriad y pecynnau cymorth canlynol yw ei gwneud yn haws i chi fod yn rhan o addysg eich plentyn gartref:

‘Working together’ – pecyn dysgu ar gyfer rhieni plant 5–10 oed

Mae’r pecyn hwn yn cynnwys amrywiaeth o gemau a gweithgareddau i'ch helpu i ymwneud ag addysg eich plentyn yn ystod y blynyddoedd cynnar yn yr ysgol. Mae'n cynnwys:

• cyfarwyddiadau ar sut i wneud gêm ‘melin bupur’ i blant drwy blygu papur – gêm sydd wedi’i chynllunio i annog plant i ofyn cwestiynau ac i’ch annog i wneud gweithgareddau â’ch plentyn
• gêm gardiau sy’n cynnwys cwestiynau i chi eu gofyn i’ch plentyn am yr ysgol ac am beth mae'n ei ddysgu
• nod tudalen y gall eich plentyn ei liwio a’i gadw
• sticeri a siart wal defnyddiol i’ch helpu i gofnodi a gwobrwyo datblygiad addysg eich plentyn o fis i fis
• awgrymiadau da i rieni

‘Getting into homework’ – pecyn ffolder ar gyfer rhieni plant 8–13 oed

Mae’r ffolder hon yn cynnig amrywiaeth o gynghorion ac awgrymiadau da am sut i helpu plant gyda'u gwaith cartref. Mae hefyd yn cynnwys gwybodaeth am y Cwricwlwm Cenedlaethol ac am gyfnodau allweddol er mwyn sicrhau eich bod yn cael yr wybodaeth ddiweddaraf am addysg eich plentyn.

Bwriedir i’r pecyn ffolder fod yn arweiniad llawn i helpu gydag addysg eich plentyn gartref.

• Download 'Working together' oddi ar y we (PDF, 2204K)

• Download 'Getting into homework' oddi ar y we (PDF, 1052K)

Mwy o ddolenni defnyddiol

• Dod o hyd i awgrymiadau i rieni ar rannu llyfrau gyda’ch plentyn Opens new window

• Cael gwybod am helpu plant ag anawsterau dysgu gyda llyfrau Opens new window