Gwefan llywodraeth y DU

Beth sy'n digwydd pan fyddant yn cael eich cwyn am gamymddygiad

Pan fydd y Swyddfa Cwynion Barnwrol yn cael eich cwyn ac yn fodlon ei fod yn ymwneud ag ymddygiad, bydd yn anfon llythyr cydnabod atoch. Yna ystyrir y materion a godwyd gennych a hefyd ansawdd y dystiolaeth rydych wedi'i chyflwyno.

• Darllenwch hwn yn gyntaf - Gwneud cwyn yn erbyn deilydd swydd farnwrol

Yr ymchwiliad i'r gŵyn

Os bydd y dystiolaeth y byddwch wedi'i chyflwyno'n ddigonol i gefnogi'r gŵyn byddant yn cynnal ymchwiliad. Bydd y deilydd swydd farnwrol yr ydych yn gwneud cwyn yn ei erbyn yn cael copi o'r gŵyn a gofynnir am sylwadau ganddynt.

Mae'n bosib y bydd rhai o'r camau canlynol yn cael eu cymryd hefyd:

• efallai y gofynnir i chi am dystiolaeth bellach
• mae'n bosib y bydd gofyn i unrhyw dystion o'r digwyddiad roi tystiolaeth
• efallai y defnyddir cofnod o'r gwrandawiad er mwyn dilysu'ch tystiolaeth
• mae'n bosib y gofynnir am ragor o wybodaeth wrth bobl eraill sydd yn y gwrandawiad

Canlyniadau'r ymchwiliad cychwynnol

Mae'r Swyddfa Cwynion Barnwrol yn anelu at ddelio gyda’ch cwyn a darparu ymateb llawn i chi cyn pen tri mis. Bydd yr ymateb yn nodi a oes unrhyw gamau disgyblu wedi'u cymryd.

Os bydd y Swyddfa Cwynion Barnwrol yn penderfynu fod angen ymchwiliad barnwrol, gall y broses gwyno bara am rai misoedd yn hwy. Byddwch yn cael eich hysbysu o'r cynnydd sy'n cael ei wneud.

Ymchwilio pellach i gwynion am gamymddwyn

Mewn rhai achosion mwy difrifol o gamymddwyn, mae'n bosib y gofynnir i uwch farnwr gynnal ymchwiliad o'r hyn sydd wedi digwydd.

Os bydd eich cwyn yn cael ei ystyried yn ddilys gan yr Arglwydd Ganghellor neu'r Arglwydd Brif Ustus, mae'n bosib y caiff y deiliad swydd farnwrol:

• ei gynghori
• ei rybuddio
• ei ddiswyddo

Nid yw'n arferol cael iawndal am golledion a achoswyd gan gamymddygiad deiliad swydd farnwrol. Mae'n bosib y rhoddir taliad ex gratia (ewyllys da), ond mewn achosion arbennig yn unig.

Rôl y corff arolygu mewn achosion o gamymddwyn

Os bydd yr Arglwydd Ganghellor neu'r Arglwydd Brif Ustus yn argymell camau disgyblu ffurfiol, gall y deilydd swydd farnwrol ofyn am adolygiad o'r achos.

Yna, bydd corff arolygu, sef dau ddeiliad swydd farnwrol a dau berson lleyg yn ystyried yr achos. Y corff arolygu sydd â'r gair olaf ynghylch pa gamau y dylid eu cymryd am gamymddygiad deiliad swydd farnwrol.

Cwynion ynghylch penderfyniadau barnwrol

Ni all y Swyddfa Cwynion Barnwrol ystyried unrhyw gŵyn am benderfyniad barnwrol na'r ffordd y deliwyd â'ch achos. Mae enghreifftiau o benderfyniadau barnwrol yn cynnwys:

• hyd dedfryd neu’r math o ddedfryd
  
• a all hawliad fynd ymlaen i dreial
  
• a fydd hawlydd yn llwyddiannus â’i hawliad
  
• pa gostau ddylai gael eu dyfarnu
  
• pa dystiolaeth ddylai gael ei chlywed

Y ffordd arferol i herio'r math hwn o benderfyniad yw drwy apelio.

Os ydych yn ystyried apelio yn erbyn penderfyniad barnwrol, ceisiwch gyngor cyfreithiol fel eich bod yn gwbl ymwybodol o'r canlynol:

• y goblygiadau
  
• beth fydd yn ddisgwyliedig gennych
• lefel y gost dan sylw

Mae'n bosib y bydd y cyrff sy'n cael eu rhestru isod yn gallu darparu cyngor i chi a dweud rhagor wrthych am yr hyn y mae'r broses o apelio yn ei olygu:

• Cyngor Cyfreithiol Cymunedol
  
• Cymdeithas y Cyfreithwyr, sydd â rhestr o dwrneiod
  
• Ffederasiwn y Canolfannau Cyfraith, sydd â rhestr o ganolfannau cyfraith lleol
  
• Cyngor ar Bopeth

Os ydych yn ansicr ynghylch a yw'ch cwyn yn ymwneud â phenderfyniad barnwrol neu gamymddygiad personol, cysylltwch â Llinell Ymholiadau'r Swyddfa Cwynion Barnwrol ar (020) 3334 2555

• Swyddfa Cwynion Barnwrol Opens new window

• Cyngor Cyfreithiol Cymunedol Opens new window

• Dod o hyd i dwrnai Opens new window

• Dod o hyd i'ch canolfan gyfraith leol Opens new window