Gwefan llywodraeth y DU

Datganoli pwerau

Yn dilyn refferendwm yng Nghymru a'r Alban yn 1997, ac yn y ddwy ran o Iwerddon yn 1998, trosglwyddodd Senedd y DU amryw o bwerau i lywodraethau neu gynulliadau cenedlaethol.

Sefydlwyd Senedd yr Alban, Cynulliad Cenedlaethol Cymru a Chynulliad Gogledd Iwerddon, ac aethant ati i reoli yn 1999. Mae'r trefniadau yn wahanol yn y tair rhan o'r wlad, gan adlewyrchu eu hanes a'u strwythurau gweinyddol.

Gallwch gael gwybod am gyfrifoldebau a phwerau'r gweinyddiaethau datganoledig ym mhob rhan o'r DU drwy ddilyn y dolenni isod. Fe welwch fwy o ddolenni i wefannau'r llywodraethau datganoledig, sy'n cynnwys gwybodaeth am sut mae eu llywodraeth yn gweithio a sut caiff eu gwasanaethau cyhoeddus eu rhedeg.

• Llywodraeth yr Alban

• Llywodraeth yng Nghymru

• Llywodraeth yng Ngogledd Iwerddon

Senedd y DU a materion datganoledig

Llywodraeth y DU parhau i fod yn gyfrifol am bolisi cenedlaethol ar yr holl faterion nad ydynt wedi cael eu datganoli, yn cynnwys materion tramor, amddiffyn, nawdd cymdeithasol, rheoli macro-economaidd a masnach.

Mae hefyd yn gyfrifol am bolisi llywodraeth yn Lloegr ac am yr holl faterion sydd wedi'u datganoli i Gymru, yr Alban a Gogledd Iwerddon.

Mae Llywodraeth y DU yn gallu deddfu ar gyfer unrhyw ran o'r DU o hyd, ond yn ymarferol dim ond gyda materion datganoledig y mae'n ymdrin â nhw gyda chytundeb y llywodraethau datganoledig.

Gweinidogion llywodraeth y DU

Yn llywodraeth y DU, Ysgrifenyddion Gwladol Cymru, yr Alban a Gogledd Iwerddon sy'n gyfrifol am Swyddfa yr Alban, Swyddfa Cymru a Swyddfa Gogledd Iwerddon.

Maent yn sicrhau bod datganoli yn gweithio'n llwyddiannus, ac yn helpu i ddatrys unrhyw broblemau. Maent yn cynrychioli eu rhannau o'r wlad yn llywodraeth y DU, ac yn cynrychioli llywodraeth y DU yn y rhannau hynny o'r wlad.

Mae'r rhan fwyaf o'r cyswllt rhwng llywodraeth y DU a'r gweinyddiaethau datganoledig yn digwydd rhwng adrannau unigol y llywodraeth sy'n delio â'r materion penodol hynny.